A&O plaza – Gedragstraining binnen organisaties

Op donderdag 19 januari 2023 zal Jeannette de Geus een programma verzorgen rond  het thema Gedragstraining binnen organisaties. Het werk van B.F. Skinner, dat zich sinds kort in toenemende belangstelling mag verheugen, staat hierbij centraal. Skinner is een radicaal behaviorist: alles is gedrag. Deze meest geprezen, meest verguisde en meest invloedrijke psycholoog kreeg bij zijn afscheid als voorzitter van de APA een 8 minuten durende staande ovatie. Hij bewees dat gedrag bepaald wordt door (de samenhang van) de consequenties van dat gedrag. Relevant voor professionals, omdat op basis van gedragsanalyse volgens operante leerprincipes een relevante koers inzichtelijk wordt. Niet alleen de mens maar ook een organisatie kan op basis van deze principes worden begrepen. En hetzelfde geldt in feite voor het functioneren van de maatschappij in zijn geheel, zoals Skinner tot het eind van zijn leven heeft onderstreept.

Marius Rietdijk stelt dat de systematische inzet van positieve bekrachtiging tot een betere wereld leidt, wat deze ook moge zijn. Vanuit de positieve psychologie werkt Fredrike Bannink met vergelijkbare principes: als het werkt doe er meer van, als het niet werkt stop ermee. Zij zet in op toename van geluk en op een gezonde samenleving. Pier Prins en Arnold van Emmerik bouwen voort op deze visie en noemen dit ‘de raison d’etre’ van het boek ‘De ideale wereld van B.F. Skinner, lessen van een gedragspsycholoog’. Voor wie denkt dat het hier om een benadering gaat die de mogelijkheden voor de mens reduceert zal dit boek een eye-opener zijn. Lezenswaardig is ook de vergelijking die Joyce Tu, verbonden aan de Skinnerfoundation, het radicaal behaviorisme en het achtvoudige pad naar verlichting. Hoe rijk de erfenis van Skinner is blijkt eveneens uit ‘The 21st Century Teaching Machines: Advancing Behavior Analysis trough AI, VR en Robotics’. In dat artikel geschreven door Elie Kazemi en Adisa Ptah wordt Skinner als founding father geëerd.

Ter versterking van het functioneren van professionals heeft Jac v.d. Klink er voor gepleit te leren meer op elkaars schouders te gaan staan, net als Wilmar Schaufeli, en Vincent Vrooland, die sedert jaren een multidisciplinaire aanpak voorstaan bij de aanpak van vraagstukken in relatie tot het werk.

Gefundeerde implementatie
Lag de nadruk in het verleden vooral op ontwikkeling van diagnostische instrumenten, inmiddels is er veel belangstelling voor gefundeerde implementatie. Stelling van Jeannette de Geus is dat diagnose en implementatie niet altijd strikt te onderscheiden zijn. Ook een kennismakingsgesprek is een interventie en gedragsveranderingen doen zich voor vanaf het moment van die kennismaking. Haar ervaring is dat met gebruik van leertheoretische principes deze veranderingen voor alle betrokkenen vanaf het begin van iedere opdracht/vraag  inzichtelijk gemaakt kunnen worden. En voorts dat er tevoren bepaalde resultaten kunnen worden gerealiseerd bij complexe vraagstukken, bijvoorbeeld rondom patiëntveiligheid en verbinding van mensen met de zorg en met het onderwijs. Een aanpak als deze is wetenschappelijk gefundeerd, toetsbaar en overdraagbaar.

Over de spreker
Jeannette de Geus studeerde klinische psychologie. Zij verwierf in de jaren ‘90 de titel Gedragstherapeut en was medeoprichter van de eerste bedrijfsgerichte sectie binnen een wetenschappelijke psychotherapievereniging. Naast haar therapiepraktijk werkte zij met Frank Brakel aan diverse landelijke projecten. Met Wilmar Schaufeli, Pascale leBlanc, Rian van Son aan preventie van burnout in de zorg en in het onderwijs en met Vincent Vrooland aan professionalisering van medezeggenschap in de financiële dienstverlening. Op basis van deze projecten, waar macht, invloed en medezeggenschap een belangrijke rol speelden, ontwikkelden Brakel & de Geus een leertheoretisch gefundeerd model voor gedragstraining binnen bedrijven. Het standpunt van de Geus dat de scope van een wetenschappelijke vereniging zoals de VGCt verbreed zou moeten worden naar gedragstraining is door de jaren heen onveranderd gebleven. Dit omdat het onderscheid tussen gedragstherapie en gedragstraining gradueel van aard is en niet principiëel (Orlemans. v.d. Kleij) en de VGCt als bewaarder van deze schatkist kan worden gezien. In deze module van de A&O plaza wordt beschikbare kennis en inzicht uit de wetenschap vertaald in handzame informatie en interventies voor de praktijk.

Ter voorbereiding op deze dag worden de cursisten geacht op de hoogte te zijn van de inhoud van de position papers en whitepapers van de sectie A&O zoals Corporate  Psychological Responsibility; Burn-out meer dan een indiviueel probleem en Talent je zal het maar hebben.  Voorts wordt de deelnemers geadviseerd om de hoofdstukken 3, 6, 7 en 9 uit het boek van Prins en van Emmerik te lezen. Door middel van een eindopdracht, die de cursisten na de scholingsdag ontvangen, wordt de kennis van de cursisten getoetst. De cursist dient deze eindopdracht met een voldoende af te ronden om de extra accreditatiepunten toegekend te krijgen. Zonder eindopdracht ontvangt de cursist alleen de accreditatiepunten voor actieve aanwezigheid tijdens de dag.

Bronnen

• Bannink, F. (2007) Gelukkig zijn en geluk hebben. Harcourt, Amsterdam.
• Brakel, F. & Geus, d.A. (2017). Handboek Take Care Trainer, UMCU
• Burger, A.W (1994). Functie-analyse van Neurotisch Gedrag. van Rossum Amsterdam
• Geus, A.C. , leBlanc, P. , Son, R. E Schaufeli, W,. (2000). Take Care, een teamgerichte interventie (2000).
• Kazemi, E. Ptah, A The 21st Century Teaching Machines: Advancing Behavior Analysis trough AI, VR en Robotics. B.F. Skinner org. Operants Magazine, april 2021, Skinnerfoundation.
• Joyce, Tu. Ancient Yoga Philosophy and Radical behaviorism. B.F. Skinner org, operants magazine augustus 2021.
• Klink, v.d. J.J.L., Bakker, R.H., Dijkstra, (2010). Stressmanagement, een zoektocht naar bruggen tussen wetenschap en praktijk.
• NIP toolbox Burn-out preventie en amplitie, sectie A&O
• Prins, P. & Emmerik v.A. (2020). De ideale wereld van Skinner. Lessen van een gedragspsycholoog voor nu en de toekomst. Lannoo n.v.. Tielt.
• Rietdijk, M. (2009). Organisaties conditioneren, De invloed van beloning en straf op werkprestaties.
• Schaufeli, W. en Bakker, A. (2007) De psychologie van arbeid en gezondheid.

De artikelen zullen na de aanmelding ongeveer 2 weken voor aanvang van de bijeenkomst aan de cursist gemaild worden.

Programma

10:00 uur          Start programma (module 1)
13:00 uur          Lunchpauze
14:00 uur          Start programma (module 2)
17:00 uur          Sluiting

Doelgroep

De A&O Plaza is exclusief toegankelijk voor academisch geschoolde A&O en A&G psychologen.

Accreditatie

Accreditatie wordt aangevraagd voor Arbeid- en Organisatiepsycholoog NIP & Psycholoog Arbeid en Gezondheid NIP voor:
6 PE-punten voor het bijwonen van de dag EN optioneel:
6 PE punten voor het met een voldoende afronden van de eindopdracht

Kosten 

NIP-leden:                                                      € 150
niet leden:                                                      € 300
studenten SPS-NIP lid:                              € 50
startende psychologen NIP-lid:              €  75

Organisatie: Sectie Arbeid & Organisatie

Locatie: Colour Kitchen Zuilen – Prinses Christinalaan 1 – Utrecht

Aanmelden

Klik hier om je aan te melden