Ja, dat kan via het individueel traject. Hierbij is de beoordeling en afgifte van de BAPD NIP door het NIP aan de Toetsingscommissie BAPD Open Universiteit gemandateerd.

> Start de aanvraag: meld je aan bij de Toetsingscommissie BAPD Open Universiteit (ou.nl)

Beoordeling van buitenlandse opleidingen gaat via de Open Universiteit. Er gelden specifieke theoretische eisen voor het vakkenpakket. Dit wordt individueel beoordeeld. Zorg dus voor een vakkenlijst, vakbeschrijvingen en het aftekenen van de Application form for assessment of theoretical requirements BAPD of aanvraagformulier beoordeling theoretische eisen (Nederlands); hier zal in ieder geval naar gevraagd worden.

De beoordeling van alle niet-geaccrediteerde opleidingen of programma’s verloopt via de Open Universiteit. Je volgt dan dezelfde procedure als bovenstaand beschreven bij een buitenlandse studie.

Indien de datum van je afstuderen als psycholoog meer dan 10 jaar vóór de datum waarop het individueel traject wordt gestart ligt, dan geldt voor het behalen van de BAPD NIP de 10 jaren-regeling binnen het individueel traject aan de Open Universiteit. Je moet dan aantonen, dat je in de afgelopen 10 jaar:

1. minimaal 100 contacturen bij- en nascholing op postacademisch niveau op het gebied van de psychodiagnostiek hebt gevolgd, waarvan 50% aan door de commissie geaccrediteerde bij- en nascholing (aantoonbaar middels certificaten en bewijs van deelname).
2. 750 uur werkervaring op het gebied van de psychodiagnostiek hebt opgedaan (aantoonbaar middels CV en werkgeversverklaring).
3. je drie casusverslagen inlevert, die:

• ofwel volgens de BAPD NIP richtlijnen zijn uitgevoerd met een verklaring van de (geaccrediteerde) opleiding die toendertijd de casusverslagen als BAPD NIP casussen heeft afgetekend;
• opgesteld zijn op de wijze zoals omschreven in Bijlage B van het BAPD NIP reglement en ter beoordeling worden aangeleverd aan de Open Universiteit.

Als je nog studeert, kun je het beste contact opnemen met de BAPD NIP-contactpersoon op jouw universiteit. Ben je afgestudeerd, dan kun je het individueel traject volgen. De uitvoering hiervan gaat via de Toetsingscommissie BAPD Open Universiteit. Je kunt vakken volgen bij iedere universiteit, mits die universiteit de checklist theoretische eisen af kan tekenen. Informeer hiernaar bij de betreffende universiteit.

Wil je de BAPD NIP halen na afstuderen en kun je niet meer bij je eigen universiteit terecht? Lees meer over het individueel traject en start altijd eerst met het opnemen van contact met de Toetsingscommissie BAPD Open Universiteit (ou.nl). Zij beoordelen je curriculum, geven een advies op maat voor eventueel aanvullende scholing en kunnen je begeleiden bij stage en supervisie. Het NIP en de Open Universiteit stellen geen tarieven voor supervisoren vast.

Dit klopt. Het reglement BAPD NIP geeft aan, dat de goedkeuring van je casus door een supervisor op zichzelf onvoldoende voorwaarde is voor de afgifte van de BAPD NIP. Alle casusverslagen worden door een docent-supervisor op inhoudelijke en wetenschappelijke kwaliteit getoetst, hetgeen kan leiden tot (voorlopige) afwijzing van (een of meer) casusverslagen. Je krijgt feedback waarmee je aanpassingen kunt maken om alsnog in aanmerking te komen voor de BAPD NIP. De eisen vind je in het reglement BAPD (2020).

Sommige universiteiten hanteren een door hen bepaalde termijn (in ieder geval maximaal 9 maanden) waarbinnen studenten na afstuderen alsnog via hun universiteit kunnen aanvragen als voldaan is aan de eisen. Informeer hierover bij je universiteit. Ben je langer dan 9 maanden afgestudeerd, dan kun je de BAPD NIP behalen via het individuele traject via de Toetsingscommissie BAPD Open Universiteit. Houd er rekening mee dat casusverslagen niet ouder dan twee jaar mogen zijn.

De theoretische eisen geldend voor de BAPD NIP en de theoretische eisen geldend voor de LOGO-aanmelding zijn verschillend! Voor de BAPD NIP heeft het LOGO-screeningsformulier Verklaring Vooropleiding dan ook geen waarde. Wanneer je belangstelling heeft voor beide aanvragen, kijk dan voor je start goed met welke vakken beide aanvragen gebaat zijn.

Van degenen die de BAPD NIP hebben behaald worden m.i.v. december 2018 persoonsgegevens (te weten, naam, geboortedatum, universiteit van afstuderen en datum BAPD NIP) bijgehouden bij het NIP. Stuur een mail naar registraties@psynip.nl met een verzoek om een duplicaat. Het kan zijn dat je om additionele informatie wordt gevraagd. Voor 2018 zijn niet altijd de gegevens meer bekend. Je kunt dan nog via je eigen universiteit proberen een duplicaat te krijgen. Je blijft vermeld in dit interne NIP bestand, tenzij een beroep wordt gedaan op het recht op vergetelheid uit de AVG.

Volgens het BAPD reglement van 1 oktober 2020 komen mensen die een volledige Pedagogiek studie hebben gevolgd, zonder Psychologie master, niet meer in aanmerking voor de BAPD NIP, alleen eventueel voor de NVO Basisaantekening diagnostiek. Voor informatie over de NVO Basisaantekening diagnostiek zie de NVO website. In het geval van een BAPD NIP geaccrediteerde bachelor, kunnen overstappers eventueel de BAPD NIP halen in de Psychologie master. In het geval van een niet-geaccrediteerde bachelor, kunnen overstappers eventueel de BAPD NIP halen via een individueel traject bij de OU.

Genoemde instrumenten betreffen slechts voorbeelden, het schema is niet uitputtend en het wil zeker niet zeggen dat dit de beste of zelfs goede instrumenten zijn voor hetgeen dat de psychodiagnosticus beoogt te meten. Het zelf goed verantwoorden van de testselectie, aan de hand van bronnen zoals handboeken en COTAN-documentatie, is een belangrijke competentie voor de BAPD NIP.

De maximale lengte van 7000 woorden is voor het gehele verslag, inclusief de bijlage(n) zoals de literatuurlijst en eventueel de normgegevens. Voor de casus zelf kan een maximale lengte van 5000 woorden worden aangehouden. Korter mag ook, als het verslag alle noodzakelijke elementen bevat en goed leesbaar is.

Voor het laten aftekenen van de theoretische eisen, gebruik je de checklist theoretische eisen geaccrediteerde opleiding.

Om te voldoen aan de LOGO verklaring dienen kandidaten o.a. aan te tonen dat zij 3 casussen psychodiagnostiek onder supervisie hebben volbracht. Aan deze eis kan worden voldaan middels de BAPD NIP dan wel met de Verklaring Diagnostiek van de VLOGO. Echter, daar waar de Verklaring Diagnostiek het overlaat aan de supervisor (feitelijk: stage- of werkbegeleider) om te bepalen of de casussen inhoudelijk en qua opbouw voldoende zijn, en er geen specifieke richtlijnen gelden voor de breedte (diversiteit) van de casus, gelden voor de BAPD NIP uitgebreide richtlijnen (zie reglement BAPD (2020)voor meer informatie t.a.v. deze richtlijnen). Met de BAPD NIP casussen laat de aanvrager zien dat hij of zij het eigen diagnostisch redeneerproces kan uitleggen, onderbouwen en kritisch hierop kan reflecteren. Verder vindt er, naast begeleiding door iemand op de stage- of werkplek, altijd een onafhankelijke beoordeling plaats door een BAPD docent-supervisor van de universiteit. Hiermee is de BAPD NIP een sterk kwalitatief keurmerk op het gebied van diagnostische kennis en vaardigheid.

Nee. In de artikelen 28, 81 en 86 van de Beroepscode staat dat alleen met toestemming van de cliënt over een cliëntcasus gepubliceerd mag worden. De BAPD casussen bevatten zeer privacygevoelige gegevens (ook wanneer deze ‘geanonimiseerd’ zijn), die op basis van een vertrouwensrelatie met cliënten zijn verzameld en vastgelegd. Het op internet plaatsen van de verslagen kan zowel de cliënt als de instelling waar de casussen zijn afgenomen schaden.

Gefeliciteerd! Je kunt je studentlidmaatschap omzetten naar Startend lid na studentlidmaatschap. Vul hiervoor het aanmeldformulier in (met een bewijs van afstuderen) en kies lidmaatschapstype 08 (Starter na studentlidmaatschap actie). Omdat je al bekend bent bij het NIP als student, kom je twee jaar lang in aanmerking voor het voordelige starterstarief (€99,- in 2022). En daarna nog twee jaar voor het tarief van Startende psychologen (€222,- in 2022).Vier jaar lang voordeel dus! Heb je onlangs een factuur ontvangen voor het studentlidmaatschap? Nadat je lidmaatschap is omgezet, ontvang je een factuur voor het resterende contributiebedrag. Mocht je geen prijs stellen op een regulier lidmaatschap, laat dat het NIP dan binnen één maand na afstuderen weten (al betaalde contributie wordt verrekend met het nieuwe bedrag).

• Lees meer over de contributie

Dat kan op onderstaande manier. Let op: dit kan alleen in combinatie met een persoonsnaam:

[naam] is lid van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP)

Nee, voor het mogen voeren van het dienstmerk PSYCHOLOOG NIP gelden aanvullende voorwaarden.

De ledenadministratie kan u een bewijs van uw NIP-lidmaatschap toesturen. Stuur een mail naar ledenadministratie@psynip.nl met daarin uw gegevens.

Dit geldt ook voor een bewijs van PSYCHOLOOG NIP, dit kunt u ook opvragen bij de ledenadministratie.

Via je persoonlijke Mijn NIP kun je eenvoudig zelf op elk moment je lidmaatschapsgegevens inzien en wijzigingen doorvoeren.

• Log in bij Mijn NIP
• Nog geen account aangemaakt? Activeer je account

IBAN: NL81INGB0000378802
SWIFT code: INGBNL2A

Heb je je account al geactiveerd? Dit kan via https://mijn.psynip.nl/gebruiker/activeren. Na het invoeren van je e-mailadres kun je een wachtwoord aanmaken. Na activatie kun je inloggen met je e-mailadres.

In dit geval moet je je account nog geactiveerd. Dit kan via https://mijn.psynip.nl/gebruiker/activeren. Na het invoeren van je e-mailadres kun je een wachtwoord aanmaken. Na activatie kun je inloggen met je e-mailadres.

In Mijn NIP staan veel persoonlijke gegevens, deze moeten goed zijn beveiligd en daarom zijn de eisen aan het wachtwoord hoog.

Je kunt deze direct wijzigen in Mijn NIP. Ga naar ‘Mijn gegevens’ en klik op ‘aanpassen’.

Je kunt de wijziging direct aanpassen in Mijn NIP. Ga naar ‘Mijn gegevens / Werkgegevens’ en klik op ‘aanpassen’.

Ja dat kan. Je kunt je tweede werkadres doorgeven via Mijn NIP. Ga naar ‘Mijn gegevens / Werkgegevens’ en klik op ‘aanpassen’.

We zijn regelmatig op zoek naar professionals met een bepaalde expertise. Het invullen van deze expertises maakt dat we elkaar beter kunnen vinden. Toevoegen van expertises in Mijn NIP is niet verplicht.

Je kunt je wijziging direct doorgeven via Mijn NIP. Ga naar ‘Mijn Lidmaatschap’ en klik op ‘wijzig mijn lidmaatschap’. Heb je specifieke vragen over je lidmaatschap dan kun je deze stellen in Mijn NIP via ‘Ik heb een vraag’.

Je kunt je wijziging direct doorgeven in Mijn NIP. Ga naar ‘Mijn Lidmaatschap, Mijn secties’ en klik op ‘aanpassen’.

De NIP registraties komen via PE-online in Mijn NIP. Mocht dit in jouw geval niet goed gaan dan kun je daarover contact opnemen met het Informatiecentrum via ‘Ik heb een vraag’ in Mijn NIP.

Het dienstmerk Psycholoog NIP® vind je terug onder ‘Mijn lidmaatschap’, dit is namelijk een dienstmerk gekoppeld aan het lidmaatschap en geen registratie.

Je BIG registratie kun je laten toevoegen door je gegevens hierover te mailen via ‘Ik heb een vraag’ in Mijn NIP.

Dat kun je direct doen via ‘Mijn voorkeuren, Vind een Psycholoog’

Wijzigingen die direct doorgevoerd worden hebben een verwerkingstijd van 1-10 minuten. Wijzigingen die handmatig door de ledenadministratie worden verwerkt zijn zichtbaar na verwerking.

Nee, de titel Registerpsycholoog NIP is een aanvulling.

Aan de titel Registerpsycholoog NIP mag alleen een van de volgende werkveldaanduidingen worden toegevoegd:

• Arbeid & Organisatie
• Kinder & Jeugd
• Gezondheidszorg

Het NIP sluit hiermee aan bij de afspraken die binnen de federatie van Europese psychologie-verenigingen (de EFPA) zijn gemaakt.

Nee, niet iedereen die de titel Registerpsycholoog NIP nu mag voeren is NIP-lid. Vanaf 1 oktober 2019 is NIP-lidmaatschap wel een voorwaarde voor de toelating tot een registratietraject voor inschrijving in een NIP-register en daarmee dus uiteindelijk ook voor het voeren van de titel Registerpsycholoog NIP.

Ja, er bestaat ook een merkenrechtelijk beschermde titel Registerpsycholoog NIP Specialist al dan niet gevolgd door een aanduiding van het werkveld. De titel Registerpsycholoog NIP Specialist mag worden gevoerd door personen die NIP-lid zijn en tevens ingeschreven staan in het (BIG-)register klinisch psycholoog en/of in het (BIG-)register klinisch neuropsycholoog. Een juist gebruik van de titel voor de klinisch psycholoog en de klinisch neuropsycholoog is Registerpsycholoog NIP Specialist/Gezondheidszorg.

Een beeldmerk voor Registerpsycholoog NIP Specialist is nog niet beschikbaar. Zodra het beschikbaar is, informeren wij je via onze social media kanalen en de nieuwsbrief.

Door de NIP Ledenraad is reglementair vastgelegd dat het College van Toezicht van het NIP toeziet op het juist gebruik van titel en beeldmerk Registerpsycholoog NIP. Het College kan verschillende maatregelen treffen. Klachten over verondersteld onjuist gebruik van de titel of het beeldmerk Registerpsycholoog NIP kunnen uitsluitend schriftelijk en ondertekend worden ingediend.

Vooralsnog kan niet elke psycholoog die gerechtigd is de titel Registerpsycholoog NIP te voeren een AGB-code aanvragen. Een AGB-code kan wel worden aangevraagd door een Registerpsycholoog NIP / Gezondheidszorg en door een Registerpsycholoog NIP / Kinder & Jeugd. En ook door de Registerpsycholoog NIP Specialist op een van beide werkvelden (gezondheidszorg en Kinder en Jeugd).

Ja. De zorgverzekeringswet gaat op dit punt mogelijk echter wel veranderen. Tot op heden is in artikel 13 van de Zorgverzekeringswet vastgelegd dat zorgverzekeraars verplicht zijn om voldoende zorg in te kopen voor hun verzekerden en om door niet-gecontracteerde aanbieders verleende zorg (deels) te vergoeden. In 2014 wilde de toenmalige minister Schippers (VWS) deze verplichting schrappen. Zorgverzekeraars zouden hierdoor zelf de vrijheid krijgen om te bepalen wat wordt vergoed voor ongecontracteerde zorg. Zij zouden daarmee zelfs kunnen besluiten helemaal niets te vergoeden voor niet-gecontracteerde zorg. De Eerste Kamer verwierp het wetsvoorstel, waardoor artikel 13 van de Zorgverzekeringswet voorlopig ongewijzigd bleef. Echter in het Hoofdlijnenakkoord ggz 2018 is er toch sprake van een mogelijke aanpassing. Wellicht niet door het schrappen van het artikel 13, maar wel door het aan zorgverzekeraars mogelijk te maken de vergoeding voor niet-gecontracteerde zorg substantieel lager te maken. “Ongecontracteerde zorg is ongewenst”, zo citeert Zorgvisie Minister Hugo de Jonge van VWS op 7 juni 2018. Het terugdringen van de niet-gecontracteerde zorg laat de minister aan de zorgverzekeraars, maar mochten die daar niet in slagen, past de minister naar eigen zeggen “desnoods de wet- en regelgeving aan.”

Wanneer zorg verleend wordt door ongecontracteerde zorgaanbieders moet 75 tot 80 % van het gemiddeld gecontracteerd tarief vergoed worden. Deze uitspraak deed de rechtbank Gelderland op 3 oktober 2013. Doordat deze uitspraak eerdere uitspraken van de rechtbanken Breda en Den Bosch bevestigde, is  sprake van een stevige jurisprudentie over het tarief voor ongecontracteerde zorg. Oftewel: zorgverzekeraars zijn dus verplicht zich hieraan te houden. De praktijk is helaas vaak anders. Verzekeraars komen geregeld met tarieven van 50 tot 60%. Volgens de rechtbank werpen zij daarmee een te hoge hinderpaal op voor het inroepen van ongecontracteerde zorg. Ook uit een peiling onder NIP-leden blijkt ontevredenheid. De verwachting is dat de jurisprudentie over de vergoeding het komende jaar verder toeneemt. Voor nu geldt dat patiënten recht hebben op een redelijke vergoeding van de zorgverzekeraar. Begin 2019 heeft de rechtbank in Gelderland geoordeeld dat zorgverzekeraars veel meer moeten onderbouwen waarom er een mogelijke ‘restitutie-korting’ is voor niet-gecontracteerde zorg en over de hoogte van de vergoeding.

• Zie: Rechtbank beslist in procedure over berekening vergoeding niet-gecontracteerde zorgaanbieders(Rechtspraak.nl – 1 februari 2019)

Zorgverzekeraars beraden zich nu op hoe hier mee om te gaan, maar dit zal ook afhangen van de discussie naar aanleiding van het Hoofdlijnenakkoord ggz 2018. Zoals in het antwoord hierboven beschreven zal dit mogelijk kunnen veranderen.

Heeft u geen contract met de verzekeraar van de cliënt aan wie u zorg heeft verleend? Dan kunt u de kosten hiervan niet direct bij deze verzekeraar declareren. In dit geval geeft u de factuur mee aan de cliënt. Deze dient de factuur in bij de verzekeraar en krijgt een deel van de kosten vergoed. U levert wel de verplichte gegevens van de Minimale Dataset (MDS) bij DIS aan. Een andere mogelijkheid is het aangaan van een ‘betaalovereenkomst’ met een zorgverzekeraar of gebruik te maken van Cessie. Maar ook hier krijgen de zorgverzekeraars meer juridische ruimte. Eind 2018 oordeelde het Gerechtshof Arnhem – Leeuwarden dat het cessieverbod van Zilveren Kruis door de beugel kan en dat Zilveren Kruis een uitgebreid machtigingsvereiste mag hanteren en bovendien niet verplicht is betaalovereenkomsten aan te gaan met ongecontracteerde zorgaanbieders. De overige drie grote zorgverzekeraars zullen deze ruimte ook gaan gebruiken om het onaantrekkelijk te maken om als ongecontracteerde psycholoog zorg te leveren en clienten ‘dwingen’ om de factuur eerst zelf in te dienen bij hun zorgverzekeraar en verzekerden motiveren naar gecontracteerde zorgaanbieders te gaan door een lagere vergoeding te geven in geval van ongecontracteerde zorg.

Om in aanmerking te komen voor een vergoeding volgens de Zorgverzekeringswet moet de zorgverlener een geaccordeerd kwaliteitsstatuut te hebben en dient er een diagnose voor DSM5-stoornis te worden vastgesteld. Dit geldt ook voor niet-gecontracteerde zorg die de cliënt zelf in rekening brengt bij verzekeraar. Kiest de patiënt er voor zelf de rekening te betalen dan kunt u er voor kiezen om in overleg met de patiënt geen diagnose te stellen omdat dit niet mogelijk of wenselijk is. Als zorgaanbieder binnen de ggz wordt u echter wel geacht professionele richtlijnen te hanteren waarin DSM5 een belangrijk instrument is.

De meeste verzekeraars, waaronder Achmea, VGZ, CZ en Menzis, stellen in het contract met de zorgaanbieder vast welk bedrag in een contractjaar maximaal gedeclareerd mag worden. Dit bedrag staat vermeld op uw zorgcontract. Het plafond geldt per verzekeraar en is onder meer afhankelijk van de omvang van uw praktijk en het marktaandeel van de verzekeraar in de regio. Zo kunt u bijvoorbeeld bij Achmea een plafond van €40.000 hebben, bij VGZ €20.000 en bij CZ €10.000. De plafonds zijn niet onderling uitwisselbaar.

Het omzetplafond geldt voor de ggz zorg die u levert aan de cliënten van de betreffende verzekeraar en die u gestart bent tussen 1 januari en 31 december van het betreffende contractjaar. Zorgtrajecten die bijvoorbeeld zijn gestart in 2013, maar afgesloten in 2014, worden gerekend tot de omzet van 2013. Het maakt niet uit of u deze zorg zélf declareert (natura) of dat de cliënt de zorg declareert (restitutie) bij de verzekeraar. Zorg die u of uw cliënt niet declareert bij de zorgverzekeraar telt niet mee voor het omzetplafond.

Het omzetplafond geldt voor vrijgevestigde praktijken, groepspraktijken en instellingen die een contract hebben met een zorgverzekeraar. Zorgaanbieders zonder contract met een zorgverzekeraar hebben geen omzetplafond. Zij krijgen vrijwel altijd de zorgkosten gedeeltelijk vergoed.

De verzekeraar moet aan zijn zorgplicht voldoen en vooralsnog een vrije keuze van behandelaars bieden. Als zij hier aan voldoen kunnen zij een omzetplafond hanteren om de zorgbudgetten te beheersen. Zij gaan er ook van uit dat zorgaanbieders zelf een goede doorstroom van cliënten in de gaten houden, tijdig afsluiten en wachtlijsten voorkomen.

Zorgverzekeraars publiceren hun inkoop op hun websites voor zorgaanbieders en houden daarnaast ook voorlichtingsbijeenkomsten. Houd daarom de sites van de verzekeraars met wie u een contract heeft of wilt hebben goed in de gaten of neem contact op met de zorginkoper. Het NIP maakt voor u jaarlijks een overzicht van de inkoopvoorwaarden per verzekeraar. Deze vindt u onder het kopje ‘Contractering’ in het themadossier Zorgstelsel. Ook vindt u daar een overzicht van de inkoopbeleidstukken per verzekeraar.

Zorgverzekeraars hebben de verantwoordelijkheid om voldoende zorg in te kopen voor hun verzekerden. Die zorg moet betaalbaar, toegankelijk en van goede kwaliteit zijn. Daarbij mogen verzekeraars keuzes maken met wie zij een contract sluiten. Wanneer een zorgverzekeraar voldoende zorg in een regio heeft ingekocht om aan de zorgplicht te voldoen, gaan zij vaak geen extra contracten meer aan. Krijgt u geen contract, licht dan in ieder geval uw cliënten goed in dat u geen contract met deze verzekeraar heeft en dat zij hun facturen zelf moeten indienen bij hun verzekeraar en niet alle kosten vergoed krijgen. Tips om alsnog in aanmerking te komen voor een contract bij een zorgverzekeraar:

• Neem contact op met de desbetreffende verzekeraar(s) om te kijken of u alsnog een bijdrage kunt leveren aan het zorgaanbod in uw regio. Kijk voor de contactgegevens van iedere zorgverzekeraar in het Overzicht inkoopbeleid verzekeraars 2016.
• Innovatief zorgaanbod: zorgverzekeraars staan vaak open voor innovatief aanbod. Stelt u zichzelf dus de vraag of u zorg kunt bieden wat andere aanbieders in de regio niet aanbieden. Het is daarbij essentieel dat een innovatief aanbod toegevoegde waarde heeft voor zoveel mogelijk verzekerden.
• Anticipeer op toekomstige ontwikkelingen: zorgverzekeraars presenteren in hun inkoopbeleid ook hun visie voor de toekomst. Bekijk van de preferente verzekeraar in uw regio eens wat de beleidsspeerpunten zijn voor de aankomende jaren en kijk waar u op in kunt spelen met uw zorgaanbod.
• Neem deel aan het visitatietraject van het NIP. Een aantal zorgverzekeraars, waaronder Zilveren Kruis, zal zich in de inkoop baseren op 1) kwaliteitsvisitatie bij de beroepsvereniging en/of deelname aan Stichting Kwaliteit in basis ggz (voorheen Stichting Mirro). U bent mogelijk een interessantere contracteringspartner wanneer u hier al aan voldoet.
• Zoek contact met collega-aanbieders in de regio. Mogelijkerwijs heeft een collegapsycholoog een (deel van het) omzetplafond ‘over’ en kan dit onderling uitgewisseld worden. U kunt dit dan samen bij de desbetreffende zorgverzekeraar melden. Het kan ook zo zijn dat een collega in de regio stopt met zijn/haar praktijk. Ook in dat geval kan het resterende omzetbudget in overleg met de zorgverzekeraar overgeheveld worden.
• Zoek contact met ggz-instellingen in de regio. Mogelijk kan er, wanneer sprake is van zorgvraag die niet in de instelling behandeld kan worden, onderlinge dienstverlening plaatsvinden.
• Probeer ten slotte wel met andere verzekeraars een contract af te sluiten.

De POH-GGZ ondersteunt de huisarts bij de verwijzing en behandeling van klachten die niet tot de GGZ zorg behoren. De huisarts blijft altijd verantwoordelijk hiervoor, ook als de POH-GGZ een dienstverband met een andere partij heeft. De huisarts stelt vast of de klacht binnen de eigen praktijk of elders verholpen kan worden of dat er een vermoeden van DSM-IV stoornis is. De feitelijke diagnostiek wordt verricht door de behandelaar in de GGZ en niet door de POH-GGZ of de huisarts zelf. Het is niet de bedoeling dat de POH-GGZ cliënten naar zichzelf of de instelling waaraan zij is verbonden doorverwijst. Sommige verzekeraars sluiten POH-GGZ behandelaars expliciet uit voor de basis-GGZ of gespecialiseerde GGZ om verwijzing naar zichzelf te voorkomen. De huisarts is niet verplicht om een POH-GGZ aan te trekken, maar is wel verantwoordelijk voor goede doorverwijzing en behandeling. Zorgaanbieders doen er goed aan hun casuïstiek en behandelmogelijkheden onder de aandacht te brengen bij de huisarts zodat deze weet naar wie welke cliënten kunnen worden doorverwezen. Ook voor de POH-GGZ geldt dat de juiste zorg op de juiste plaats moet plaatsvinden. Het verwijsgedrag van huisartsen wordt daarom gemonitord met een screeningsinstrument. Geen onterechte verwijzing naar de GGZ van patiënten die in de POH-GGZ thuishoren. Maar ook geen behandeling bij de POH-GGZ die in de basis GGZ thuishoren.

Dat kan en dat gebeurt in toenemende mate. Aandachtspunt is dat de zorg anders van aard is en de behandeling veel korter van duur dan in de basis GGZ. Ook valt de zorg altijd onder verantwoordelijkheid van de huisarts.

Nee, het NIP kan geen indicatie of advies geven voor tarieven. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft vastgesteld dat het geven van adviesuurtarieven in strijd is met de Medededingingswet; omdat zij de vrije marktwerking belemmeren. U dient zelf te bepalen welk tarief de kosten van uw praktijk dekken en concurrerend genoeg zijn.

In 2022/2023 krijg je het certificaat behorend bij het instrument wat gebruikt is voor de visitatie. Op het document zullen zowel het logo van het NIP als de NVGzP staan met daarbij aangegeven welk visitatie-instrument is gebruikt.

De fusie verandert niks aan de geldigheid van de visitatiecertificaten. De visitatiecertificaten van het NIP en de NVGzP blijven geldig tot de in het certificaat benoemde einddatum.

Wij hebben zorgverzekeraars op de hoogte gebracht van de fusie. Zij zullen de behaalde certificaten blijven erkennen tot de einddatum.

Hoewel je de uren misschien wel uit je meest recente baan kan aantonen, is het wenselijk om ook de eerder gewerkte uren door te geven. Daarmee voorkom je dat er een ‘gat’ in je werkervaring valt of dat je in de problemen komt, omdat bepaalde uren bij jouw huidige werkgever (toch) niet aan de noodzakelijke eisen voldoet. Je kunt je uren en de relevantie daarvan aantonen met een contract waarin je uren vermeld staan en een functiebeschrijving van de betreffende functie. Dit is uiteraard op te vragen bij jouw eerdere werkgever(s).

Hoewel een CAO inderdaad nooit waterdicht is, kun je op basis van diverse cao’s binnen de gezondheidszorg wel meer van je werkgever verwachten. In veel cao’s staan verplichtingen voor de werkgever in het kader van (her)registratie in de wet BIG. Op grond daarvan krijg je vaak de daadwerkelijke kosten van (her)registratie vergoed. Wat altijd goed is om elk jaar met jouw werkgever een scholingsplan te bespreken en vast te leggen. Hier kunnen ook specifieke scholingen voor de herregistratie in meegenomen worden. Bepalingen uit de verschillende cao’s kunnen daarbij ondersteunend zijn en jouw verzoek tot scholing onderbouwen. Een afwijzing van je verzoek moet daarnaast altijd goed gemotiveerd worden. Is de afwijzing dat niet, of ben je het niet eens met de argumentatie en/of de afwijzing, dan kun je in eerste instantie dit bespreken met jouw werkgever. Wanneer je er samen niet uitkomt, kun je eventueel de stap naar de klachtencommissie nemen, dan wel een juridische procedure starten.

Het NIP heeft is in samenwerking met FBZ een communicatietraject gestart in 2021 om haar leden te informeren over rechten (en plichten) ten aanzien van scholing o.b.v. de diverse cao’s binnen de gezondheidszorg.

Herregistratie gz-psycholoog

Om voor herregistratie in aanmerking te komen geldt de voorwaarde dat je minimaal 3120 uren in 5 jaar werk verricht hebt op het niveau en het deskundigheidsgebied van de gz-psycholoog Dat is gemiddeld 12 uur per week. Er is een herziening van de Wet BIG in voorbereiding die kan leiden tot het bijstellen van de urennorm (naar 2080, gemiddeld 8 uur per week). Óf en wanneer deze herziening intreedt is nog niet duidelijk.
Tijdens de registratieperiode van vijf jaar mag je je werk maximaal twee aaneengesloten jaren onderbreken. Duurt de onderbreking langer dan twee jaar, dan tellen alleen de uren die je na de onderbreking gewerkt hebt mee voor de vaststelling van het totaal aantal gewerkte uren. Bij werkzaamheden buiten Nederland moet je kunnen aantonen dat deze voldeden aan de kwaliteitseisen van het land waar je werkte.
Bij al het bovenstaande geldt: ‘werk’ en ‘gewerkte uren’ betreffen hier de uren in het deskundigheidsgebied van de gz-psycholoog, op het daarvoor vereiste niveau, op het gebied van individuele gezondheidszorg – en ook nog uitgevoerd terwijl je als gz-psycholoog of vergelijkbaar geregistreerd stond in het land waar je het werk deed (zie ‘Welke behandelingen tellen mee?’).
Een uitgebreider beschrijving van de eisen vind je in het beoordelingskader.

Herregistratie Klinisch (neuro)psycholoog

Antwoord: Je komt in aanmerking voor herregistratie als klinisch (neuro)psycholoog als je in de afgelopen vijf jaar minimaal 4160 uren hebt gewerkt als klinisch (neuro)psycholoog (waarvan minimaal 2080 uren patiëntgebonden werkzaamheden). Dit is de werkervaringseis. Daarnaast dien je minimaal 200 uren besteed hebben aan deskundigheidsbevordering, waarvan minimaal 100 uren aan bij- en nascholing en minimaal 50 uren aan intercollegiale toetsing.
Tijdens de registratieperiode van vijf jaar mag je je werk maximaal twee aaneengesloten jaren onderbreken. Duurt de onderbreking langer dan twee jaar, dan tellen alleen de uren die je na de onderbreking gewerkt hebt mee voor de vaststelling van het totaal aantal gewerkte uren. Bij werkzaamheden buiten Nederland moet je kunnen aantonen dat deze voldeden aan de kwaliteitseisen van het land waar je werkte.
Bij al het bovenstaande geldt: ‘werk’ en ‘gewerkte uren’ betreffen hier de uren in het deskundigheidsgebied van de klinisch (neuro)psycholoog, op het daarvoor vereiste niveau, op het gebied van individuele gezondheidszorg – en ook nog uitgevoerd terwijl je als klinisch (neuro) of vergelijkbaar geregistreerd stond in het land waar je het werk deed (zie ‘Welke behandelingen tellen mee?’).
Een uitgebreider beschrijving van de eisen vind je in het besluit.

De basis is het aantal (daadwerkelijk gemaakte) cliëntcontacturen. Naast het directe cliëntencontact tellen hierbij ook andere inhoudelijke cliëntgebonden werkzaamheden mee, zoals het stellen van een diagnose, de indicatiestelling, patiëntgebonden consultatie en overleg met andere hulpverleners, het opstellen van een behandelplan en het bijhouden van het dossier. Bij deze cliëntcontacturen mag je het volgende optellen:

• uren voor bedrijfsvoering: administratieve afhandeling (agendabeheer, facturering);
• waarnemingsdiensten;
• vakantie/nationale feestdagen;
• zwangerschapsverlof/bevallingsverlof, adoptieverlof, kortdurend zorgverlof en buitengewoon verlof dat gerelateerd is aan het beroep (bijvoorbeeld studieverlof);
• ziekte;
• deskundigheidsbevordering;
• werkzaamheden die in een andere functie zijn uitgevoerd, maar wel binnen het deskundigheidsgebied van een gz-psycholoog vallen;
• gelijkgestelde werkzaamheden als docent of promovendus.

In het beoordelingskader (gz-psychologen) en in het Besluit (specialismen art. 14 wet BIG) kun je de daadwerkelijke eisen aan werkervaringsuren terugvinden.

De regel is dat alle werkervaring meetelt die aan de volgende vier eisen voldoet:

1.  Ligt binnen het deskundigheidsgebied van het desbetreffende beroep.
2. Heeft direct betrekking op de individuele gezondheidszorg in de zin van de wet BIG.
3. Wordt op het juiste niveau uitgevoerd.
4. Is opgedaan terwijl je in het land van uitvoering daarvoor geregistreerd was.

Het kan dus gaan om behandeling, maar ook om diagnostiek en (delen van) onderwijs, supervisie, onderzoek, management en beleid.

1. Het deskundigheidsgebied van de wet BIG-geregistreerde psycholoog is vastgelegd in diverse artikelen van de Wet BIG. Zo staat er voor de gz-psycholoog aals deskundigheidsgebied omschreven in het beoordelingskader: “Tot het gebied van deskundigheid van de gezondheidszorgpsycholoog wordt gerekend het verrichten van psychologisch onderzoek, het beoordelen van de resultaten daarvan alsmede het toepassen van bij algemene maatregel van bestuur aangewezen psychologische behandelingsmethoden ten aanzien van een persoon met het oog op diens gezondheidstoestand.”
2. Individuele gezondheidszorg in dit kader is elke handeling die direct betrekking heeft op een persoon en die bedoeld is om de gezondheid van die persoon te verbeteren of beschermen. Onderzoek van en advies aan de persoon vallen hier ook onder.
3. Met het juiste niveau wordt het niveau van de opleiding bedoeld. Met andere woorden, werk je in een ander beroep of andere functie dan moet dit minimaal op hetzelfde opleidingsniveau zijn.
4. Werk dat je deed voordat je geregistreerd was telt dus niet mee. Werkte je in het buitenland maar stond je daar niet geregistreerd? Ook dan kun je die uren niet meerekenen.

Let op: de vraag of een behandeling wel of niet vergoed wordt door verzekeraars is voor de herregistratie niet direct relevant. Het is wel belangrijk om aantoonbaar te maken dat je werkervaring voldoet aan bovenstaande eisen.

Als je niet voldoende uren relevante werkervaring hebt uit vijf jaar, dan kun je via scholing alsnog aan de eisen voor herregistratie voldoen. De scholing vervangt dan als het ware een deel van je werkervaring. Het is heel belangrijk dat je hier op tijd aandacht aan besteedt. Het CIBG stuurt je ongeveer een half jaar van tevoren bericht over je herregistratie. Dat is het moment om een schatting te maken van je uren. Kom je tekort, dan kun je via een opleidingsinstelling een Periodieke Herregistratie Certificaat behalen als je, met of zonder voorafgaande scholing, de nodige toetsen haalt. Meer hierover is te vinden bij de verschillende opleidingsinstellingen. Adressen van alle opleidingsinstellingen kun je hier vinden.

Voor zorgverleners die gebruik hebben gemaakt van de uitstelperiode, geldt nog steeds een registratietermijn van vijf jaar. Nu er door het opschorten van de herregistratieverplichting voor velen sprake is van een langere periode, mag je kiezen of je de beoordeling laat plaatsvinden over de eerste vijf jaar of over de laatste vijf jaar van de verlengde registratieperiode. Meer gedetailleerde informatie hierover vind je op: Herregistreren op basis van werkervaring: keuze uit twee werkervaringstermijnen.

Een vraag van zorgverleners is (voornamelijk zelfstandigen) hoe zij de daadwerkelijk gewerkte uren kunnen aantonen zonder alleen de tijd van direct cliëntencontact in te dienen bij hun herregistratieaanvraag. Per 1 januari 2022 hoeft er namelijk geen indirecte tijd meer geregistreerd te worden voor de bekostiging van zorg.
Beroepsverenigingen zijn hierover nog in overleg met het ministerie van VWS. VWS adviseert zorgverleners om na te gaan of het mogelijk is om aan de werkervaringsuren te voldoen tot begin 2022. Lukt dit niet, dan adviseren zij te wachten met het indienen van de herregistratie-aanvraag. Deze moet 31 december 2022 ingediend te worden.

Denk je de verplichte urennorm (werkervaringseis) niet te gaan halen? Dan kan je door scholing toch in aanmerking komen voor herregistratie. Bekijk hier de criteria per beroep.

Inderdaad wordt in de jeugdhulp meestal gesproken van een hoofdbehandelaar. Regiebehandelaar is de term die in de volwassenen-GGZ gebruikt wordt, op basis van de invoering van het kwaliteitsstatuut (naar aanleiding van het advies van de Commissie Meurs). De jeugd-GGZ, basis en specialistisch, valt onder de Jeugdwet. Het kwaliteitsstatuut 3.0 is leidend.

Werk je alleen met cliënten jonger dan 18 jaar? Dan is de Wkkgz voor jou niet van toepassing en moet je volgens de Jeugdwet alleen toegang bieden tot een klachtencommissie. Werk je met zowel 18- als 18+? Dan moet je aan beide wetten voldoen.

Dit is inderdaad een veelgehoorde klacht. Het enige dat wij als vereniging hiermee kunnen doen is de signalen oppakken en meenemen in ons overleg met zorgverzekeraars, Eldermans|Geerts (zorgmakelaar) en in de Zorgevaluatie Agenda Gepast Gebruik, waar de wachtlijsten op het programma staan. Dat is een proces dat in het komende jaar vruchten zou moeten afwerpen. We raden je aan in gesprek te blijven met de zorgverzekeraar, niet zomaar over te gaan tot terug-/bijbetalen en eerst juridisch advies in te winnen Eldermans|Geerts of de VvAA. Dat heeft helaas geen onmiddellijk effect op de situatie, die inderdaad schrijnend is.

Voor een goed begin van het grip krijgen op de materie:  klik hier (volgt nog). Ook ons werkboek voor starters kan je goed op weg helpen: klik hier (volgt nog). Heb je na het bekijken van de informatie meer specifieke vragen, dan helpen wij je graag verder. Overigens heeft de NZa ook een uitstekende informatieservice (088 770 8 770).

Als de opleideling slechts een geringe vergoeding krijgt voor de werkzaamheden (denk aan bijv. alleen reiskosten), dan is het maar zeer de vraag of hij/zij onder de Wkkgz valt. Is de opleideling echter in dienst bij de praktijk en krijgt hij/zij hier daadwerkelijk loon voor uitbetaald, dan moet je inderdaad als werkgever het een en ander regelen zodat hij/zij, en jouw praktijk als zorgaanbieder, aan de Wkkgz voldoet. Denk in elk geval aan het kwaliteitsstatuut 3.0, daarin komen de meeste noodzakelijke zaken aan de orde.

Contractvrij werken is zeker ook voor starters mogelijk. We raden je aan om wel gebruik te maken van de Eiswijzer, zodat je een kloppend en actueel beeld hebt van de vergoedingen die jouw cliënten kunnen verwachten. Voor alle ins en outs over contractvrij werken: de contractvrije psycholoog

Ja, zorgverzekeraars kopen ook in bij startende praktijken. De inkoopvoorwaarden zijn vaak wel anders dan die voor gevestigde praktijken en ook anders dan die voor instellingen.

De definities van ‘instelling’ zijn helaas niet helemaal eenduidig en verschillen per context. Wij hebben een handreiking van praktijk naar instelling (volgt nog). Eldermans|Geerts, zorgmakelaars, kunnen je ook van advies dienen.

Ja, psychodiagnostiek (=psychologisch onderzoek+beoordeling van de resultaten) is nadrukkelijk het terrein van de gz-psycholoog. Voor een neurocognitieve stoornis is het natuurlijk raadzaam een klinisch neuropsycholoog te raadplegen – en mogelijk een arts. Maar in elk geval een BIG-psycholoog.

Dit is een verzoek tot ‘rapportage’, waar bepaalde regels voor gelden. Deze vind je grotendeels in de NIP Beroepscode 2015, maar het blijft opletten.

• Je bent zelf niet de behandelaar van deze persoon;
• Je bent deskundig op dit gebied;
• Je hebt de specifieke vragen van deze persoon op schrift en beantwoordt deze vragen (en alléén deze vragen) ook schriftelijk, met het oog op het doel van de rapportage;
• Rapportage bevat feiten, omstandigheden en bevindingen; gebruikte methoden (inclusief verantwoording); grondslagen en grenzen van de conclusies (inclusief literatuurverwijzingen en andere bronnen).

Mocht je tot de conclusie komen dat deze persoon niet voldoende stabiel is, dan heeft dat mogelijk vervelende gevolgen. Neem dus vooraf even contact op met de juridische helpdesk van de VvAA.

De gezondheids- en klinischpsycholoog diploma’s kunnen onder voorwaarde omgezet worden in een diplomawaardering voor het buitenland. Kijk op de website van het CIBG: Daarmee ontvang je een vertaling en een beoordeling van de equivalentie van je diploma.

Ja, psychodiagnostiek (=psychologisch onderzoek+beoordeling van de resultaten) is nadrukkelijk het terrein van de gz-psycholoog. Voor een neurocognitieve stoornis is het natuurlijk raadzaam een klinisch neuropsycholoog te raadplegen – en mogelijk een arts. Maar in elk geval een BIG-psycholoog.

Dit is een verzoek tot ‘rapportage’, waar bepaalde regels voor gelden. Deze vind je grotendeels in de NIP Beroepscode 2015, maar het blijft opletten.

• Je bent zelf niet de behandelaar van deze persoon;
• Je bent deskundig op dit gebied;
• Je hebt de specifieke vragen van deze persoon op schrift en beantwoordt deze vragen (en alléén deze vragen) ook schriftelijk, met het oog op het doel van de rapportage;
• Rapportage bevat feiten, omstandigheden en bevindingen; gebruikte methoden (incl. verantwoording); grondslagen en grenzen van de conclusies (incl. literatuurverwijzingen en andere bronnen).

Mocht je tot de conclusie komen dat deze persoon niet voldoende stabiel is, dan heeft dat mogelijk vervelende gevolgen.

Bekijk hier het themadossier beroepenstructuur.

De gezondheids- en klinischpsycholoog diploma’s kunnen onder voorwaarde omgezet worden in een diplomawaardering voor het buitenland. Kijk op de website van het CIBG: Daarmee ontvang je een vertaling en een beoordeling van de equivalentie van je diploma.

Hoewel een CAO inderdaad nooit waterdicht is kun je op basis van de huidige CAO-GGZ wel meer van je werkgever verwachten, op z’n minst in termen van argumenten. Kijk in elk geval eens naar hoofdstuk 11, deel B, artikel 2.3 en 3.1. Op grond daarvan ligt een redelijke vergoeding van scholingskosten voor de hand, zij het eventueel buiten werktijd. Een afwijzing van je verzoek moet wel echt goed gemotiveerd worden. Is de afwijzing dat niet, of ben je het niet eens met de argumentatie en/of de afwijzing, dan kun je eventueel de stap naar de klachtencommissie nemen.

Als er geen persoonlijk plan ligt kun je er ook voor kiezen om meteen te verwijzen naar hoofdstuk 11, deel B, artikel 2.4. Dat geeft aan dat afwijzing niet plaats kan vinden indien er geen persoonlijk plan is, tenzij de kosten disproportioneel zijn.

In de nieuwe CAO VVT is geregeld dat alle kosten in het kader van herregistratie voor de Wet BIG vergoed worden. Wil je meedenken over de CAO-inzet in jouw sector, meld je dan aan voor de betreffende klankbordgroep van FBZ in het themadossier CAO.

Als de opleideling slechts een geringe vergoeding krijgt voor de werkzaamheden (denk aan bijv. alleen reiskosten), dan is het maar zeer de vraag of hij/zij onder de Wkkgz valt. Is de opleideling echter in dienst bij de praktijk en krijgt hij/zij hier daadwerkelijk loon voor uitbetaald, dan moet je inderdaad als werkgever het een en ander regelen zodat hij/zij, en jouw praktijk als zorgaanbieder, aan de Wkkgz voldoet. Denk in elk geval aan het kwaliteitsstatuut 3.0, daarin komen de meeste noodzakelijke zaken aan de orde.

We horen inderdaad vaker dat het erg moeilijk is om aan een dienstverband op een opleidingsplaats te komen. Daar kunnen allerlei zaken aan ten grondslag liggen, waaronder het aannamebeleid van een instelling. We kunnen helaas geen gouden tip geven. Wel de algemene tip: netwerken. Het kan de moeite lonen om een jobcoach te vinden die bekend is in de zorg. Ga ook eens praten met iemand, bijvoorbeeld een opleidingscoördinator of hoofddocent, van de GZ-opleidingsinstelling in jouw regio èn iemand van een praktijkopleidingsinstelling, ter oriëntatie. Er komen in 2023 extra opleidingsplaatsen beschikbaar en voor de volgende jaren wordt onderzocht hoe het aantal opleidingsplaatsen beter afgestemd kan worden op de ervaren tekorten. Het NIP is betrokken bij diverse organen die hierover adviseren of besluiten, waaronder TOP-opleidingsplaatsen.

“Nee dat mag niet, tenzij er sprake van een materiële controle is, die volgens de regels wordt uitgevoerd, anders moet de cliënt altijd eerst toestemming geven.”

Het beroepsgeheim
Het is een zorgaanbieder verboden cliëntgegevens te verstrekken aan een zorgverzekeraar. De wet doorbreekt dit verbod voor het geval verstrekking van patiëntgegevens ‘noodzakelijk is voor de uitvoering van de zorgverzekering’. Gedurende het gehele proces van een controle moet er dus bewaking van de beginselen subsidiariteit en proportionaliteit zijn. Dit is een belangrijk aandachtspunt, omdat het beroepsgeheim van een zorgaanbieder een groot goed is.

Wat is een materiële controle?
Bij een materiële controle onderzoekt de zorgverzekeraar of de verleende zorg rechtmatig en doelmatig is geweest en bijbehorende declaraties daarmee rechtmatig zijn ingediend.

Bij de rechtmatigheid van de zorg gaat het om de vaststelling dat de zorg daadwerkelijk is verleend en dat deze zorg op de juiste wijze is gedeclareerd. Bij de doelmatigheid gaat het om de vaststelling dat de gedeclareerde zorg ook het meest passend was, gezien de gezondheidstoestand van de cliënt, waarbij eveneens rekening wordt gehouden met de kosten van de zorgverlening.

Proces materiële controle
Het proces van de materiële controle bestaat uit een aantal stappen, van licht naar zwaar. De meeste materiële controles starten met een ‘administratieve’ fase waarin algemene vragen worden gesteld en waarbij dus geen individuele patiëntinformatie nodig is. Er wordt bijvoorbeeld gevraagd een (algemene) verklaring te geven voor de uitkomsten die statistisch onderzoek laten zien. Als een afdoende verklaring wordt gegeven door de zorgaanbieder, zal een zorgverzekeraar de controle als afgerond beschouwen. Blijft de zorgverzekeraar twijfelen aan de rechtmatigheid van de ingediende declaraties, dan is mogelijk een verdieping van de controle noodzakelijk. In het uiterste geval kan dan inzage in informatie in het medische dossier worden gevraagd, waaronder bijvoorbeeld (een deel van) het behandelplan, als dat noodzakelijk is voor het bereiken van het onderzoeksdoel.

De zorgverzekeraar moet die inzagebehoefte wel per geval onderbouwen en moet eerst extra informatie op zorgaanbiederniveau verstrekken. Zo moet een plan van aanpak (controleplan) worden afgegeven dat specifiek toeziet op de zorgaanbieder/praktijk, waarin onder andere is aangegeven wat het specifieke onderzoeksdoel is en welke controle-instrumenten worden ingezet. Ook moet daar een specifieke risicoanalyse aan vooraf zijn gegaan. De inzage moet plaatsvinden onder de verantwoordelijkheid van een medisch adviseur in opdracht van de zorgverzekeraar.

Let op: Als er geen contract met de zorgverzekeraar is gesloten (en er ook geen andere relatie zoals bijvoorbeeld een betaalrelatie bestaat) moet de zorgaanbieder wel met de controle meewerken, maar mag de zorgaanbieder geen patiëntgevoelige informatie overleggen zonder expliciete toestemming van de desbetreffende cliënt. De zorgverzekeraar zal zich daarvoor dan eerst moeten wenden tot zijn verzekerde (de cliënt). Als de cliënt akkoord gaat met de verstrekking van zijn gegevens aan de zorgverzekeraar (gerichte toestemming), dan mag de zorgaanbieder die gegevens verstrekken (of laten inzien) die noodzakelijk zijn voor het bereiken van het onderzoeksdoel. Zo mag een zorgverzekeraar niet meer patiëntgevoelige informatie inzien, dan voor het bereiken van het onderzoeksdoel strikt noodzakelijk is en moet worden geprobeerd dit onderzoeksdoel te bereiken met de inzet van het minst ‘zware’ onderzoeksmiddel.

Wat is voor de zorgaanbieder van belang?
Iedere zorgaanbieder is verplicht medewerking aan een controle te verlenen, mits de controle correct wordt uitgevoerd. Dit volgt uit diverse wet- en regelgeving waaronder: de Zorgverzekeringswet (Zvw), de Regeling zorgverzekering, de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg), Uniforme maatregelen van Zorgverzekeraars Nederland, Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), Gedragscode Verwerking Persoonsgegevens Zorgverzekeraars en het Protocol Materiële Controle van Zorgverzekeraars Nederland.

Voor de zorgaanbieder is het belangrijk om na te gaan wat de aanleiding en het doel van de controle zijn, welke gegevens voor het bereiken daarvan noodzakelijk zijn en of hij/zij de betreffende gegevens mag laten inzien, mede gelet op de fase en de omstandigheden van het onderzoek. Als dit voor de zorgaanbieder onvoldoende duidelijk is, adviseert het NIP de zorgaanbieder eerst om opheldering te vragen aan de zorgverzekeraar. Doe je dat niet, dan loop je het risico dat je je beroepsgeheim schendt, waar vervelende juridische consequenties aan vast kunnen zitten.

Om zorgaanbieders te helpen, heeft Eldermans|Geerts Advocaten 10 vuistregels opgesteld die je zou moeten volgen.

Op grond van artikel 83 van de Beroepscode voor psychologen ben je verplicht om de cliënt te melden dat je cliëntgegevens verstrekt op grond van een wettelijke verplichting.

Bewaartermijn medisch dossier
In principe geldt er een wettelijke bewaartermijn van 20 jaar voor medische dossiers. Dat komt voort uit de WGBO (Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst). Deze bewaartermijn gaat in op het moment dat de laatste wijziging in het dossier heeft plaatsgevonden. Een zorgaanbieder moet een medisch dossier soms ook langer bewaren, bijvoorbeeld als dit op grond van goed hulpverlenerschap noodzakelijk is. Zo kan je op grond van goed hulpverlenerschap dossiers van minderjarigen langer dan twintig jaar bewaren. Staan er in het dossier van de minderjarige bijvoorbeeld gegevens over vermoedens van kindermishandeling, dan moeten die gegevens minimaal tot het 39^ste levensjaar bewaard worden.

Vernietiging van dossiergegevens
Daarnaast mag een cliënt, volgens de WGBO, een schriftelijk verzoek doen tot het vernietigen van zijn/haar gegevens. In principe moet je als zorgaanbieder binnen een maand aan het verzoek voldoen als je dit schriftelijk hebt ontvangen. Meer informatie hierover vind je in de richtlijn van de KNMG ‘Omgaan met medische gegevens’. In deze richtlijn wordt ook aangegeven dat je in uitzonderlijke gevallen mag weigeren om aan het verzoek van je cliënt te voldoen, bijvoorbeeld als er sprake is van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) of de Wet zorg en dwang (Wzd).

Je kunt een cliënt eventueel nog wijzen op de nadelen die de vernietiging van het dossier heeft voor de continuïteit van de zorg. Ook kun je hem/haar aanbieden om niet het hele dossier te vernietigen, maar alleen bepaalde gegevens eruit te halen. Belangrijk om te weten is ook dat de financiële en administratieve gegevens over de cliënt niet in het medisch dossier thuis horen en daarom niet onder het vernietigingsrecht vallen.

Tot slot raden we je aan om het verzoek tot vernietiging, als correspondentie, buiten het dossier te bewaren. En als je bepaalde delen uit het dossier vernietigt, teken dit dan ook aan, maar vermeld dan niet expliciet welke gegevens je vernietigd hebt.

Hieronder leggen we een aantal basisbeginselen uit.

Geheimhoudingsplicht psychologen
Gz-psychologen hebben een geheimhoudingsplicht. Dit is geregeld in de Wet BIG (artikel 88), de WGBO (artikel 7: 457), de Jeugdwet en de Beroepscode voor psychologen. Cliënten moeten er namelijk vanuit kunnen gaan dat zij vrijuit met een zorgverlener kunnen praten, zonder dat die gegevens worden gedeeld met anderen, terwijl ze dat zelf niet weten. In principe heeft een zorgverlener een zwijgplicht tegenover ieder ander dan de cliënt zelf. Toch is er een aantal situaties waarbij een gz-psycholoog het beroepsgeheim mag doorbreken.

Doorbreken van de geheimhoudingsplicht
Als algemeen uitgangspunt geldt dat je niet aan anderen dan de cliënt zelf informatie mag verstrekken. Er zijn echter uitzonderingen mogelijk, bijvoorbeeld als de cliënt zelf expliciete toestemming geeft voor de informatieverstrekking (dit is ook het geval als een arboarts of huisarts om clientgegevens vraagt), de wet tot informatieverstrekking verplicht of als het gaat om informatieverstrekking aan:

• Zorgverleners die rechtstreeks bij de behandeling betrokken zijn. De rechtstreeks betrokken zorgverleners mogen alleen informatie over de patiënt ontvangen die noodzakelijk is voor hun werkzaamheden bij de behandeling of begeleiding van de cliënt.
• Een vervanger of waarnemer;
• Vertegenwoordigers van minderjarige of wilsonbekwame cliënten.

Bovenstaand overzicht is niet compleet. Voor een uitgebreide toelichting op de geheimhoudingsplicht, kun je voorlopig de KNMG-richtlijn raadplegen: Omgaan met medische gegevens.

Toestemming van de cliënt
Bij doorbreking van het beroepsgeheim op grond van toestemming van de cliënt gelden bijzondere aandachtspunten voor jou als gz-psycholoog. Zo moet een cliënt de gevolgen van de informatieverstrekking kunnen overzien. Dit betekent onder meer dat je een cliënt vooraf zal moeten inlichten over het doel, de inhoud en de mogelijke consequenties van de informatieverstrekking. Daarnaast mag je in principe geen informatie aan een derden verstekken als daarmee inbreuk wordt gemaakt op de persoonlijke levenssfeer van een ander dan de cliënt. Tot slot is het aan te raden om mondeling gegeven toestemming ook in het dossier van de cliënt aan te tekenen. Als het gaat om verstrekking van gegevens uit het dossier, is de gz-psycholoog zelfs verplicht de mondelinge of schriftelijke toestemming in het dossier te noteren of aan het dossier toe te voegen.

Handige hulp bij complexe wet- en regelgeving
Het NIP maakte in samenwerking met de juridische helpdesk van de VvAA een overzichtelijk schema om deze complexe materie samen te vatten. De inleiding beschrijft de basisbeginselen en het overzicht leidt je door de nodige overwegingen heen en kan je helpen om een gefundeerde keus te maken.

Let op: er zijn altijd uitzonderingen
Hierboven hebben wij alleen een aantal algemene basisbeginselen besproken. Maar er zijn natuurlijk altijd uitzonderingen hierop. Dus heb je een specifieke casus, dan kun je het best om advies vragen. Hiervoor kun je terecht bij de juridische dienstverlening. 

Tijdens een sollicitatie mag je niet zomaar alle vragen aan een sollicitant stellen. Op dit moment (begin 2023) vindt er overleg plaats met ministeries SZW en VWS over interpretatie van de Wet op de Medische Keuringen (WMK). In de wet staat – terecht – dat vragen naar de gezondheidstoestand van sollicitanten enkel gesteld mogen worden wanneer dat noodzakelijk is voor de functie. Hetzelfde geldt voor het verrichten van medisch onderzoek voor een aanstellingskeuring. Het NIP onderstreept eveneens het belang hiervan. Wij zetten ons ervoor in dat sollicitanten alleen geselecteerd worden op voor het uitoefenen van de functie relevante selectie criteria.

Vragen over kennis, vaardigheden en gedrag nodig

Ons inziens bestaat er echter een verschil in inzicht over de interpretatie van de term ‘gezondheidsvragen’. Vragen over kennis, gedrag, inzicht, vaardigheden, attitude en motivatie zijn geen vragen over de gezondheidstoestand, maar lijken nu wel als dusdanig beschouwd te worden. Deze vragen zijn noodzakelijk in een gedegen selectieproces voor een goede inschatting van de match tussen sollicitant en functie (zie hieronder meer daarover). Wanneer deze vragen niet meer gesteld kunnen worden is het onmogelijk het selectieproces nog zorgvuldig uit te voeren. Dit maakt een goede matching tussen persoon en functie onmogelijk, wat onwenselijk is voor zowel de sollicitant als de werkgever. De sollicitant wordt door gebrek aan onderbouwd inzicht onnodig aangesteld op een plek die niet bij hem/haar past. De werkgever neemt door gebrek aan onderbouwd inzicht onnodig een ongeschikte werknemer aan.

Het verschil in interpretatie van het begrip “ gezondheidsvragen” vraagt om een spoedige opheldering om een volledig en adequaat selectieproces te kunnen inrichten en blijven toepassen. Het NIP zet zich ervoor in dat die opheldering snel komt.

Gedegen selectieproces

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat een psychologisch onderzoek uitgevoerd door een daarvoor opgeleide psycholoog tijdens het selectieproces belangrijke voordelen heeft boven een subjectief oordeel gebaseerd op bijvoorbeeld intuïtie, gevoel of individuele ervaring. Bij een gedegen selectieproces wordt met psychologisch onderzoek gestreefd naar het verkrijgen van een zo objectief mogelijk beeld van de te onderzoeken persoon.

Psychologisch onderzoek wordt in alle werkvelden van de psychologie ingezet en de inhoud en opzet ervan hangt af van de concrete vraagstelling. Er kan dus niet in het algemeen worden gesproken over het psychologisch onderzoek. Op basis van de resultaten van het onderzoek worden beslissingen genomen. Voor het bepalen of iemand een psychische stoornis heeft of niet wordt ander onderzoek gebruikt, door psychologen met een andere studieachtergrond, dan bij selectie. Er is immers andere kennis nodig om de geschiktheid voor een functie te bepalen, dan of iemand een stoornis heeft of niet.