Huiselijk geweld en kindermishandeling: meldcode voor psychologen
1,2 miljoen personen van 16 jaar en ouder zijn het afgelopen jaar slachtoffer geweest van huiselijk geweld. 12% van de scholieren hebben in de eerste vier jaar van het voortgezet te maken gekregen met kindermishandeling, en 3% van alle minderjarigen (bron: monitor CBS 2020)
Professionals en instellingen hebben een belangrijke rol in het bestrijden van huiselijk geweld en kindermishandeling. Zij moeten signalen van geweld in huiselijke kring herkennen en weten wat te doen. Een meldcode kan hierbij een belangrijke rol spelen.
- Bekijk ook het themadossier Geweld hoort nergens thuis
Meldcode voor psychologen
De Wet verplichte meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling verplicht organisaties en zelfstandige professionals om een meldcode voor huiselijk geweld en kindermishandeling te hebben. De meldcode bestaat uit een stappenplan voor professionals bij signalen van huiselijk geweld of kindermishandeling. Doel is om professionals te ondersteunen in een tijdige en effectieve aanpak van geweld in huiselijke kring.
Het hanteren van een meldcode is verplicht voor organisaties en zelfstandige professionals in de (jeugd)gezondheidszorg, het onderwijs, de kinderopvang, de jeugdzorg en de maatschappelijke ondersteuning en eveneens voor politie en justitie.
NB: een verplichte meldcode is iets anders dan een meldplicht!
Wat doet het NIP?
- Alle leden van het NIP hebben de NIP Beroepscode voor psychologen ondertekend. Daaruit volgt dat van je wordt verwacht dat je de stappen van het Basismodel meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling volgt als je signalen krijgt over huiselijk geweld of kindermishandeling.
- Het NIP heeft samen met NVO en BPSW de richtlijn kindermishandeling ontwikkeld. Deze maakt deel uit van de professionele standaard van psychologen.
- Psychologen zijn als beroepsgroep niet alleen verantwoordelijk voor het signaleren en het toepassen van de meldcode, maar ook nauw betrokken bij de preventie en aanpak.
- Het NIP heeft samen met andere beroepsverenigingen een afwegingskader meldcode opgesteld: dat is een verplicht onderdeel van de Meldcode voor psychologen.
- Het NIP was betrokken bij de ontwikkeling van de Kindcheck in de ggz.
- Het NIP was vertegenwoordigd in het programma Geweld hoort nergens thuis (2018-2021) van VWS, VenJ en VNG.
Wetgeving en jurisprudentie
Documenten en publicaties
- Drakentemmers – Expertiseplatform trauma & gehechtheid na huiselijk geweld
- Prevalentiemonitor Huiselijk Geweld en Seksueel Geweld 2020
- Impactmonitor Aanpak huiselijk geweld en kinderkindermishandeling 2020
- Kan huiselijk geweld en kindermishandeling echt stoppen? – Kwestie van lange adem(Majone Steketee, Bas Tierolf, Katinka Lünnemann, Milou Lünnemann Verwey-Jonker Instituut 2020)
- Huiselijk geweld in de coronatijd ‘Het wás al erg’(tijdschrift De Psycholoog – september 2020)
- Handelingsprotocol Veilig Thuis 2019
- Kwaliteitskader Werken aan veiligheid voor lokale (wijk)teams en gemeenten(pdf)
- Alert Magazine (speciale uitgave van Augeo Magazine): een speciale editie voor zorgprofessionals over de meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld.
- Nieuwsbrief Kindermishandeling (regio Hart van Brabant).
- De Meldcode in het onderwijs– 8 tips voor een gesprek met een leerling
- 10 punten checklist voor Professionals (augeo.nl)
- Rapport uitvoeringspraktijk KOPP/KVO (Trimbos, februari 2017)
- De samenloop en samenhang van huiselijk geweld en kindermishandeling binnen gezinnen| Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC)
Afwegingskader verbeterde Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling
Documenten en links afwegingskader
- Toolkit meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling – Rijksoverheid
- Afwegingskadermeldcode.nl
- Beslissen volgens het Afwegingskader (e-learning Augeo)
- Het afwegingskader in de Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling (pdf) – basisdocument
Meer weten?
- Advies of hulp? Bel met Veilig Thuis: 0800-2000 (gratis en 24/7 bereikbaar)
- NIP-leden kunnen gebruik maken van het spreekuur Beroepsethiek