Inzet van medische psychologie loont!
Samenwerking tussen zorgverleners in het ziekenhuis en psychologen draagt bij aan een sneller lichamelijk herstel van de patiënt en helpt de ontwikkeling van psychische klachten te voorkomen. Maar nog niet alle zorgverleners hebben aandacht voor psychische klachten bij lichamelijke ziekten en ook patiënten vinden niet altijd hun weg naar een psycholoog in het ziekenhuis.
Snel naar:
- Wil je weten wat een psycholoog in het ziekenhuis voor jou kan betekenen? Bekijk hier de korte video
- MDL-arts Jeroen Jansen over de inzet van psychologen in het OLVG
- Klinisch psycholoog en psychotherapeut Boukje Lobbrecht over het belang van psychologische interventies
- Download de factsheet ‘Medische Psychologie loont!’
Help mee om medische psychologie op de kaart te zetten
Verspreid deze laagdrempelige animatie en help mee om medische psychologie op de kaart te zetten.
In deze animatie is te zien dat mensen die in het ziekenhuis komen met verschillende lichamelijke aandoeningen, daarvan ook psychische klachten kunnen ervaren en geholpen kunnen worden door een psycholoog die in het ziekenhuis werkt.
Helpen jullie mee om zorgverleners en patiënten op een laagdrempelige manier te informeren over wat een psycholoog in het ziekenhuis kan betekenen?
Je kunt de animatie gebruiken en delen via je eigen communicatiekanalen. Gebruik daarvoor dit linkje: https://youtu.be/Wm408xKg8wU.
“Als je een lichamelijke ziekte goed behandelt, wil dat nog niet zeggen dat het ook goed gaat met de patiënt.”
Jeroen Jansen is maag-, darm- en leverarts in het OLVG te Amsterdam. Hij vindt de samenwerking met psychologen onmisbaar bij de behandeling van patiënten.
Waarom is medische psychologie volgens jou voor artsen onmisbaar binnen het zorgaanbod van jouw instelling?
Medisch specialisten focussen zich op het gebied van hun eigen expertise. In mijn geval zijn dat maag-, darm- en leverziekten. Maar als een lichamelijke ziekte goed behandeld wordt, wil dat nog niet zeggen dat het ook goed gaat met een patiënt. Een patiënt kan door zijn lichamelijke ziekte, tijdens of na de behandeling in het ziekenhuis, ook psychische klachten ervaren, zoals verwerkings- of acceptatieproblemen. Daarom is het noodzakelijk om naar de mens als geheel te kijken met lichamelijke én soms ook psychische klachten. Psychologische aspecten spelen bij de behandeling van een patiënt dus óók een belangrijke rol.
Waarom is het van belang dat een arts tijdig psychische problematiek signaleert en zo nodig verwijst naar een psycholoog?
Het tijdig signaleren van psychische problematiek is van belang, omdat dit grote impact kan hebben op de kwaliteit van leven van een patiënt. Psychische klachten, zoals verwerkings- en acceptatieproblemen, kunnen medische problematiek namelijk soms verergeren of het herstelproces belemmeren. Dit kan voorkomen worden als je dit op tijd signaleert en verwijst naar een psycholoog als dat nodig is. Tijdige signalering voorkomt ook dat een medisch specialist zich blind staart op alleen de ziekte en hierdoor “onnodige” medische behandelingen start.
Hoe krijgt medisch psychologische zorg een plaats binnen jouw ziekenhuis?
Medisch psychologische zorg krijgt binnen het OLVG een plaats via: laagdrempelig overleg tussen (MDL)arts en psychologen van de afdeling Psychiatrie en medische psychologie en het makkelijk verwijzen naar deze afdeling. Daarnaast ook door deelname van deze psychologen aan het Value Based Health Care Traject IBD (VBHC), deelname van psychologen aan het multidisciplinair overleg en via patiëntendagen.
“Het is van essentieel belang dat de zorg hulp biedt om zowel de mentale als de fysieke gezondheid te verbeteren.”
Boukje Lobbrecht is klinisch psycholoog en psychotherapeut in het Ommelander Ziekenhuis Groningen en lid van het Algemeen Bestuur van het NIP. Ze vindt het belangrijk om naar alle gezondheidsfactoren te kijken.
Waarom is medische psychologie volgens jou onmisbaar binnen het zorgaanbod van jouw instelling?
Medische psychologie is onmisbaar omdat het een belangrijke bijdrage levert aan de kwaliteit van de zorg. Bijvoorbeeld wanneer iemand een hartaanval heeft gehad en daarbij een posttraumatische stressstoornis heeft ontwikkeld. Deze patiënt staat voor meerdere uitdagingen, zoals fysiek herstel, gedragsverandering ten behoeve van een nieuwe levensstijl en de verwerking van het trauma. Het is van essentieel belang dat de zorg zich richt op deze dynamiek van factoren en hulp biedt om zowel de mentale als de fysieke gezondheid te verbeteren.
Bovendien draagt medische psychologie bij aan betere gezondheidsresultaten en een verbeterde levenskwaliteit. Dit gebeurt door aandacht te besteden aan de psychologische aspecten van ziekte en het bevorderen van veerkracht. Denk hierbij bijvoorbeeld aan handvatten voor gezondheidsgedrag of leefstijl.
Medische psychologie richt zich ook op het behandelklimaat van een ziekenhuis. Een voorbeeld hiervan is het invoeren van comfortgerichte communicatie in de patiëntenzorg. Hierbij wordt er door zorgverleners op een bepaalde manier met patiënten gecommuniceerd waardoor zij minder angst en pijn ervaren tijdens medische ingrepen.
Waarom is het van belang dat psychische problematiek tijdig wordt gesignaleerd en dat er zo nodig verwezen wordt naar een psycholoog?
Het is belangrijk om psychische problematiek vroegtijdig op te sporen, zodat patiënten tijdig de juiste behandeling kunnen krijgen. Soms zijn patiënten zich er niet van bewust dat hulp mogelijk is. Bijvoorbeeld, tijdens de palliatieve fase kan iemand denken dat somberheid normaal is. Dat is vaak ook het geval, maar niet als er sprake is van een depressieve stoornis. Die kan behandeld worden en daarmee kan de kwaliteit van leven voor de patiënt verbeteren.
Door op tijd psychologische interventies in te zetten, kunnen we ook onnodig gebruik van medische zorg voorkomen. We weten bijvoorbeeld dat medische polibezoeken kunnen afnemen als men voor medisch psychologische problematiek behandeld wordt. En ook dat medische handelingen korter duren als men daarbij comfortgerichte communicatie gebruikt.
Hoe krijgt medisch psychologische zorg een plaats binnen jouw ziekenhuis?
In ons ziekenhuis bieden wij zorg binnen de hele levensloop van onze patiënten. Van huilbaby’s tot 80-jarigen met diagnostische vragen. Altijd gaat het om problematiek op het snijvlak van psychische- en somatische factoren.
Indicatiestelling is daarbij een belangrijk onderdeel. Want we kijken altijd samen met een patiënt of de hulpverlening in het ziekenhuis moet gebeuren. Een andere mogelijkheid is dat er passende zorg aanwezig is in de directe omgeving of dat een andere instelling meer aansluit bij de hulpbehoefte. Dat kan een GGZ-instelling zijn, maar het kan ook zijn dat we uitkomen op een aanbod in het sociale domein.
We voeren de zorg niet alleen uit, maar werken met disciplines samen in- en buiten het ziekenhuis. Wij werken in een krimpregio en zijn daardoor in een veel eerder stadium dan de centrale regio’s geconfronteerd met de uitdagingen van de gezondheidszorg in de regio. Wij konden ons daardoor vanuit onze vakgroep al vroeg richten op vernieuwingen waardoor de zorg werkbaar blijft en van goede kwaliteit. Denk daarbij aan de toepassingen als e-health, comfortgerichte communicatie en het verbinden in netwerken, zoals het Infant Mental Health-netwerk.
Download de factsheet
Op tijd aandacht vragen voor psychische klachten bij mensen met een lichamelijke ziekte is ontzettend belangrijk om de zorg (nog) beter te maken! Hoe? De factsheet ‘Inzet van Medische Psychologie loont!’ laat je op een korte en bondige wijze zien wat medisch psychologische zorg kan opleveren voor patiënten, verwijzers, medewerkers in ziekenhuizen en de maatschappij.
Je kunt de factsheet gebruiken in je contacten met de Raad van Bestuur en artsen van je ziekenhuis, bij onderhandelingen met de zorgverzekeraars en andere belanghebbenden. Zo informeer je hen dat de inzet van medische psychologie loont.
