Norm voor vakbekwaamheid
Het NIP staat voor hoogwaardige beroepsuitoefening van psychologen, en heeft een norm gesteld voor de vakbekwaamheid die daarvoor nodig is:
‘Elke psycholoog moet zich, ongeacht het domein waarin hij/zij werkt of gaat werken, na de universitaire opleiding verder bekwamen om het beroep op kwalitatief hoog niveau te kunnen uitoefenen. Een totale opleidingsduur van minimaal 6 jaar (WO+) wordt daarvoor nodig geacht.’
De opleidingsduur van 6 jaar is de basis voor BIG-, NIP-, en SKJ-beroepsregistraties op postmasterniveau.
Waarom is de norm van belang?
- De vierjarige universitaire opleiding van psychologen is kort vergeleken met de opleiding van andere beroepsgroepen (artsen 6 jaar, en Europese landen;
- De universitaire opleiding biedt een theoretische basis, maar nog geen beroepsopleiding;
- Iedereen mag zich psycholoog noemen; de titel is niet wettelijk beschermd;
- Lidmaatschap van de beroepsvereniging (met verbinding aan beroepscode en tuchtrecht) is niet verplicht;
- Er zijn geen (wettelijk) voorbehouden handelingen voor psychologen;
- Er is geen sprake van (wettelijk vastgelegde) bevoegdheid voor psychologen.
Daarom is het belangrijk voor werkgevers, cliënten en collega’s om zicht te hebben op de vakbekwaamheid van psychologen. Met een beroepsregistratie op postmasterniveau laat je zien dat je voldoet aan de norm van de beroepsgroep, dat je je kennis en vaardigheden bijhoudt en periodiek laat toetsen, dat je je houdt aan de beroepscode, en daarop aan te spreken bent via tuchtrecht.
Bekwaamheid als psycholoog
De norm is geen wet, maar een uitgangspunt van de beroepsgroep, en maakt als norm deel uit van de professionele standaard. De norm gaat niet over bevoegdheid, maar over bekwaamheid. Het betekent niet dat je niet kan of mag werken als masterpsycholoog, maar wel dat je als onervaren masterpsychologen intensieve begeleiding moet krijgen bij je werkzaamheden, en dat je extra goed moet afwegen of je voldoende bent toegerust om bepaalde taken uit te voeren. De norm kan je dus ook beschermen. Uit de norm vloeit voort dat het NIP zich inzet om meer psychologen op postmasterniveau op te leiden.
Download de NIP norm voor vakbekwaamheid
Wat betekent de NIP-norm voor masterpsychologen?
De norm voor vakbekwaamheid is een uitgangspunt, iets waar we als beroepsgroep naar streven. Een Registerpsycholoog NIP beschikt over een universitaire, wetenschappelijke basis (4 jaar), aangevuld met theoretische kennis (scholing) en beroepsvorming (werkervaring en supervisie). De norm geeft aan dat we het impactvolle vak van psychologen serieus nemen.
De postmaster vakbekwaamheidsnorm is niet bedoeld om een muur op te werpen voor masterpsychologen (‘ik voldoe niet aan de norm, en mag bepaalde dingen daarom niet doen’).
De norm kan cliënten en psychologen wel beschermen. Het is een zwaar vak en er zijn taken waar een (minder ervaren) masterpsycholoog nog niet voldoende voor is toegerust. In dit licht is het goed om te wijzen op onze beroepscode: psychologen worden geacht geen werk uit te voeren waarvoor ze niet zijn toegerust of waarvoor ze zich niet bekwaam voelen. De NIP-norm kan helpen om daarover het gesprek aan te gaan met de werkgever, en om te stimuleren dat meer psychologen op postmasterniveau worden opgeleid.
Hoe werkt de NIP-norm door in de praktijk?
De NIP-norm voor vakbekwaamheid is geen wet. In wetgeving wordt soms wel verwezen naar normen van de beroepsgroep. Zo wordt in de wet BIG, de WGBO en de Jeugdwet verwezen naar de professionele standaard. Daaronder vallen de beroepscode, richtlijnen, en andere kwaliteitsstandaarden van de beroepsgroep, maar ook normen zoals de NIP-norm voor vakbekwaamheid.
De NIP-norm kan ook doorwerken in het aannamebeleid van werkgevers, in kwaliteitskaders van organisaties, in ontwikkeltrajecten voor psychologen en in de tarieven voor hun dienstverlening.
De mate waarin en de manier waarop dit doorwerkt kan per werkveld verschillen.
Wat is de rol van het NIP ten aanzien van de norm?
Het stellen van een norm voor vakbekwaamheid brengt ook een verantwoordelijkheid met zich mee voor het NIP, zoals:
- zorgen dat psychologen aan die norm kunnen voldoen (voorwaarden scheppen)
- zorgen dat de norm als uitgangspunt wordt genomen in de praktijk, door psychologen, werkgevers, opdrachtgevers en financiers.
Het NIP doet dat op verschillende manieren:
- door invloed uit te oefenen op de opleiding van psychologen (zowel universitair als in postmasteropleidingstrajecten)
- door het initiëren van opleidingen/bij- en nascholing (bijvoorbeeld als we signaleren dat er bij leden behoefte is aan scholing op een bepaald terrein)
- door beleidsmakers en werkgevers bewust te maken van het belang van opleiding, werkbegeleiding en supervisie na de universitaire opleiding.
Heb je vragen over de norm voor vakbekwaamheid? Mail dan naar info@psynip.nl.