Grensoverschrijdend gedrag in de GGz

We kunnen er niet omheen. Het is volop in het nieuws. Een derde van werkend Nederland heeft te maken met grensoverschrijdend gedrag – door collega’s, klanten of cliënten. In de zorg is dit zelfs 52%. Zorgverleners zijn verplicht seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen cliënten onderling te melden bij de inspectie. Maar dat is niet altijd eenvoudig, want er is een groot grijs gebied.

En dan is er het hele terrein van grensoverschrijdend gedrag tussen hulpverlener en cliënt. Iemand die zorg nodig heeft, is afhankelijk van de zorgverlener. Daardoor is er per definitie sprake van een scheve machtsverhouding.

Een zorgrelatie is gebaseerd op vertrouwen en veiligheid. Je bent een goede therapeut als je empathisch bent. Maar wanneer ben je te empathisch? En wanneer schiet je door naar te afstandelijk? Hoe balanceer je tussen deze uitersten met behoud van je kwetsbare rol die juist wordt gezien als een van de belangrijkste werkzame factoren in de therapie.

En, nog een stap verder: hoe gebruik je datgene wat er tussen jou en de cliënt gebeurt, op een voor de cliënt therapeutische manier: de herhalingspatronen waarbij jij als therapeut gevoelens en neigingen ervaart die een weerspiegeling zijn van de interne wereld en het verleden van je cliënt? En hoe maak je het verschil tussen ‘mijn en dijn’: welke gevoelens horen echt bij jou als therapeut, en welke hebben te maken met projectieve mechanismes vanuit de cliënt?