Ethiek bij grootschalige gedragsbeïnvloeding
Wanneer is grootschalige gedragsbeïnvloeding ethisch verantwoord en wanneer niet?
Helaas zien wij* met grote regelmaat voorbeelden van schadelijke effecten van grootschalige gedragsbeïnvloeding. Soms zijn die met opzet (bijvoorbeeld bij misleiding, propaganda en extremisme), maar veel vaker onbedoeld of zelfs onbewust. Hoe beïnvloed je grootschalig op een ethisch verantwoorde manier? Hoe voorkom je onethische (neven)effecten? In onze paper ‘ Ethiek bij grootschalige gedragsbeïnvloeding‘ gaan we uitgebreid op deze vragen in.
* Een team van academisch geschoolde en ervaren gedragsbeïnvloeders van de
‘Taskforce Ethiek’ van de sectie Sociale en Economische Psychologie van het NIP.
5 principes
Beslisboom
Bepaal met deze 5 stappen zélf of jouw beïnvloeding ethisch is
Het is uiteraard zaak om wet- en regelgeving te volgen, maar ook je moreel kompas. Als je dat doet, kun je met de bovenstaande 5 stappen inschatten of jouw gedragsbeïnvloeding als ethisch kan worden beschouwd.
Deel je ervaringen!
Deze 5 principes en 5-stappen check zijn handvatten en zeker niet allesomvattend. Menselijk gedrag is nu eenmaal complex. Door deze 5 principes te hanteren zul je vaker merken dat je beïnvloeding schadelijke effecten heeft. Ook als die niet de bedoeling waren. Deel deze ervaringen! Schaam je er niet voor en hou ze vooral niet voor jezelf. Juist door (meer) open te zijn over onverwachte of neveneffecten van onze pogingen tot gedragsbeïnvloeding kunnen we leren hoe deze te voorkomen in de toekomst.
Zo zorgen we voor een steeds ethisch verantwoordere gedragsbeïnvloeding met een positieve bijdrage aan menselijk gedrag, welzijn en maatschappij!