Wet BIG
De Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG) is een kwaliteitswet ter bescherming van cliënten. In de wet zijn op dit moment twee psychologische basisberoepen opgenomen, de gz-psycholoog en de psychotherapeut. De gz-psycholoog kent twee wettelijk erkende specialismen, de klinisch psycholoog en de klinisch neuropsycholoog. BIG-beroepen vallen onder wettelijk tuchtrecht.
Doelen Wet BIG
De Wet BIG heeft twee doelen:
- het bewaken en bevorderen van de kwaliteit van de beroepsuitoefening en
- het beschermen van de cliënt tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen door beroepsbeoefenaren in de individuele gezondheidszorg (artikel 1 van de Wet BIG). ‘Individuele gezondheidszorg’ gaat om handelingen die rechtstreeks gericht zijn op een persoon en het doel hebben de gezondheid van die persoon te bevorderen of te bewaken.
BIG register
Het BIG-register heeft een belangrijke functie voor het publiek: de beroepsbeoefenaar die is ingeschreven heeft een beschermde titel en maakt zich kenbaar als deskundige op zijn gebied. Dit biedt de cliënt basisinformatie, vertrouwen en bescherming tegen ondeskundig handelen. Ook biedt de Wet BIG garantie voor de kwaliteit van de professional. Beroepen binnen de Wet BIG hebben hun eigen deskundigheid(sgebied). De inhoud van de opleiding is wettelijk geregeld. De Federatie Gezondheidszorgpsychologen en Psychotherapeuten (FGzPT) is het overkoepelend orgaan voor toezicht op de BIG-beroepen op het gebied van opleiding, erkenning en registratie.
Tuchtrecht
Een ander belangrijk element van de Wet BIG is dat de beroepen binnen deze wet onder het wettelijk tuchtrecht vallen. Tuchtrecht is een bijzondere vorm van rechtspraak die erop toeziet dat de leden van een beroepsgroep zich aan de gedragsregels van hun beroep houden. Cliënten kunnen als dat nodig is een klacht indienen die dan door een tuchtcollege wordt beoordeeld. Wanneer het tuchtcollege de klacht gegrond verklaart, kan zij op grond van de Wet BIG verschillende tuchtrechtelijke maatregelen opleggen. Zoals een waarschuwing, berisping of schorsing. Het tuchtrecht is een extra middel om professionals die vallen onder de Wet BIG te behoeden voor het leveren van slechte of onveilige zorg.
Psychologische beroepen Wet BIG
Voor de psychologische beroepsgroep zijn op dit moment twee basisberoepen opgenomen de wet BIG (artikel 3): de gezondheidszorgpsycholoog (gz-psycholoog) en de psychotherapeut. Het basisberoep gz-psycholoog kent twee wettelijk erkende specialismen: de klinisch psycholoog en de klinisch neuropsycholoog.
Voor basisberoepen in de wet BIG geldt:
- dat het deskundigheidsgebied en de opleidingseisen wettelijk zijn vastgelegd;
- dat de titel van het beroepwettelijk beschermd is;
- dat de beroepen zijn onderworpen aan wettelijk tuchtrecht;
- dat de beroepen verplicht zijn hun deskundigheid op peil te houden (herregistratieplicht).
Vanaf 2025 wordt in het kader van de Programma Beroepenstructuur Psychologische zorg een vereenvoudiging doorgevoerd in de BIG-structuur voor psychologen. Er komt één basisberoep, de gz-psycholoog generalist, waarin de gz-psycholoog en de kinder- en jeugdpsycholoog NIP worden samengevoegd. Ook worden de psychotherapeut en de klinisch psycholoog samengevoegd in het specialisme klinisch psycholoog-psychotherapeut.
Deskundigheid psychologische BIG-beroepen
Binnen de Wet BIG (en voor de specialismen in aanpalende besluiten) zijn voor alle beroepen deskundigheidsgebieden omschreven.
Gz-psycholoog
Het verrichten van psychologisch onderzoek, het beoordelen van de resultaten daarvan alsmede het toepassen van bij algemene maatregel van bestuur aan te wijzen psychologische behandelingsmethoden ten aanzien van een persoon met het oog op diens gezondheidstoestand (artikel 25 Wet BIG).
- Lees meer over het werkgebied en het bijbehorende beroepsprofiel van de gz-psycholoog.
Klinisch psycholoog
De klinisch psycholoog beschikt over specialistische deskundigheid op het gebied van:
- diagnostiek en behandeling bij complexe vormen van psychopathologie;
- wetenschappelijk onderzoek en de incorporatie daarvan in professioneel handelen;
- management en zorginovatie.
- Lees meer over het werkgebied en het bijbehorende beroepsprofiel van de klinisch psycholoog.
Klinisch neuropsycholoog
a. de diagnostiek, voorlichting, begeleidingen behandeling van de cognitieve, emotionele en gedragsmatige gevolgen van hersenletsels en hersendisfuncties;
b. wetenschappelijk onderzoek en zorginnovatie op het onder a. genoemde gebied;
c. management en zorginnovatie op het onder a. genoemde gebied (Besluit specialisme klinische neuropsychologie, FGzPT).
- Lees meer over het werkgebied en het bijbehorende beroepsprofiel van de klinisch neuropsycholoog.