Gezondheidszorgpsycholoog
De gezondheidszorgpsycholoog (gz-psycholoog) is een generalist en inzetbaar in alle sectoren van de gezondheidszorg. De gz-psycholoog behandelt zelfstandig psychische stoornissen, problemen in de persoonlijke levenssfeer en de psychische aspecten die samengaan met lichamelijke ziekte, invaliditeit en handicaps. Hoofdtaken zijn diagnostiek, indicatiestelling en behandeling. Nederland telde op 1 mei 2023 17.813 gz-psychologen (bron: CIBG) waarvan ongeveer de helft is aangesloten bij het NIP.
Wat doet een gz-psycholoog?
De gz-psycholoog werkt vaak samen met andere disciplines zoals verpleegkundigen en artsen, waaronder psychiaters en heeft daarbij een eigen professionele verantwoordelijkheid. Dat betekent dat de gz-psycholoog zelfstandig kan diagnosticeren en behandelen. Tot het takenpakket behoren: diagnostiek, indicatiestelling en behandeling van uiteenlopende psychische aandoeningen, variërend van enkelvoudig tot matig complex. Bij het in kaart brengen hiervan maakt hij/zij gebruik van onder andere interviews, observatie, vragenlijsten en tests. Afhankelijk van de werksetting zijn de behandelingen die de gz-psycholoog uitvoert variërend van relatief kortdurend en klachtgericht tot meer complex in een gespecialiseerde setting.
Tevens kunnen gz-psychologen in rechtszaken ingezet worden om als deskundigen informatie aan te leveren. De gz-psycholoog heeft geleerd wetenschap toe te passen in een praktijksituatie.
Maak kennis met een gz-psycholoog (video)
Werkvelden/werkplekken
In vrijwel elke gezondheidszorginstelling in Nederland werken gz-psychologen. We komen hen tegen in instellingen en vrijgevestigde praktijken in de generalistische basis-ggz (GB-GGZ) en de gespecialiseerde ggz (SGGZ), en op tal van andere plaatsen in de gezondheidszorg. Zoals ziekenhuizen, revalidatie-instellingen, instellingen voor forensische zorg, de gehandicaptenzorg, de verslavingszorg, verpleeghuizen en in de jeugdhulp. Ook zijn er gz-psychologen werkzaam buiten de directe gezondheidszorg, zoals op scholen en bij arbodiensten.
In Nederland zijn 17.831 personen (peildatum: 1 mei 2023) als gz-psycholoog ingeschreven in het BIG-register. Van hen is ongeveer tweederde werkzaam in de gezondheidszorg. Onder de gz-psychologen zijn ook mensen met een dubbele BIG-registratie: ruim 1.700 van hen zijn tevens geregistreerd als psychotherapeut en meer dan 2.700 gz-psychologen zijn gespecialiseerd als klinisch psycholoog of klinisch neuropsycholoog. Het merendeel van die laatste groep heeft ook een registratie als psychotherapeut.
Kamer GZ
Binnen het NIP zetten de gz-psychologen zich in voor het verbeteren van de kwaliteit van de gezondheidszorg. Zij staan voor een goede positie van de gz-psycholoog binnen de diverse organisaties en sectoren waar gz-psychologen werken. Hoe zij dat doen, lees je bij de kamer GZ.
Opleiding tot gz-psycholoog
De postmaster opleiding tot gz-psycholoog duurt twee jaar. De opleiding bestaat uit een combinatie van een praktijkopleiding en een cursorisch deel. De opleiding kan ook in deeltijd gevolgd worden.
Na de gz-opleiding kan de kandidaat zich als gz-psycholoog zich laten inschrijven in het BIG-register.
Herregistratie
BIG-geregistreerde gz-psychologen moeten zich elke vijf jaar laten herregistreren in het BIG-register.
Voor gz-psychologen geldt alleen een werkervaringseis voor herregistratie. Je komt in aanmerking voor herregistratie als gz-psycholoog als je in de afgelopen vijf jaar minimaal 3.120 uur hebt gewerkt als gz-psycholoog (gemiddeld 12 uur/week).
Voor gz-psychologen met een registratie als specialist geldt dat zo lang zij geregistreerd staan als specialist, zij ook automatisch geregistreerd zijn als gz-psycholoog. Gz-psychologen die in opleiding zijn tot specialist, kunnen voor de herregistratie volstaan met een bewijs van inschrijving in het opleidingsregister. Ze hoeven dus niet apart aan te tonen dat ze voldoen aan de werkervaringseis.
Beroepseed gz-psycholoog
Sinds januari 2019 leggen alle afstuderende gz-psychologen de beroepseed af conform de Wet BIG. Met de ‘beroepseed gezondheidszorgpsycholoog’ wil de beroepsgroep aan zichzelf, aan elkaar en aan de samenleving kort en krachtig duidelijk maken waar zij voor staan in hun beroepsuitoefening. In de eed is vastgelegd wat volgens gz-psychologen essentieel is voor een goede beroepsuitoefening en waaraan zij zich zullen houden bij de uitoefening van hun vak.
De beroepseed gz-psycholoog in het kort
“Ik beloof dat ik de gezondheidszorgpsychologie zo goed als ik kan zal uitoefenen.
Ik zal hulp verlenen aan patiënten die psychisch lijden en aan patiënten met psychische aandoeningen, en waar nodig aan hun betrokkenen, met als doel hun klachten en problemen te verlichten en hun psychische gezondheid en functioneren te bevorderen.
Ik stel het belang van de patiënten voorop, respecteer hun opvattingen en stimuleer hen in de uitoefening van hun zelfbeschikkingsrecht.
Ik respecteer het ouderlijk gezag over en de betrokkenheid van opvoeders bij jonge en jeugdige patiënten. Ik erken de grenzen van mijn professionele mogelijkheden. Ik zal mijn best doen om aan patiënten en hun betrokkenen geen schade toe te brengen, en als dat onvermijdelijk is, deze naar vermogen te beperken.”
Download: Beroepseed gezondheidszorgpsycholoog
Beroepsprofiel gz-psycholoog
Meer weten over het werk van een gz-psycholoog en waarin hij/zij zich onderscheidt van gezondheidszorgpsycholoog-specialisten zoals de klinisch psycholoog en de klinisch neuropsycholoog en van niet-BIG-geregistreerde psychologen zoals de masterpsycholoog? Download dan het Beroepsprofiel gz-psycholoog (pdf).