Verschil in toepassen van gedwongen zorg
Hoe zorgaanbieders omgaan met dwang in de zorg verschilt nogal. Dit blijkt uit recent onderzoek van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). De inspectie keek hoe zorgaanbieders in de gehandicaptenzorg, in verpleeghuizen, de wijkverpleging en in de geestelijke gezondheidszorg in 2022 en 2023 gedwongen zorg toepasten.
Wat gaat er goed?
Het onderzoek concludeert dat het ook goed en zorgvuldig gaat: dan is de zorg persoonsgericht en wordt er per cliënt bekeken of gedwongen zorg echt nodig is. Als er toch gedwongen zorg is toegepast dan wordt besproken hoe dit is verlopen en of er misschien verbeteringen of aanpassingen mogelijk zijn.
Wat kan er beter?
Niet altijd wordt het zo min mogelijk of zo zorgvuldig mogelijk toegepast, zo blijkt uit het onderzoek. Zorgverleners zijn zich soms onvoldoende bewust wanneer een handeling onder dwang valt. Of worden maatregelen die voor individuele cliënten nodig zijn, voor iedereen ingezet. Binnen de geestelijke gezondheidszorg is meer aandacht nodig voor gedwongen ambulante zorg. Dat is zorg buiten de kliniek, zoals zorg thuis.
Dwang heeft impact op mensen, juist ook op mensen met psyschische klachten. Dwang is onwenselijk en moet daarom vermeden worden. En als het al wordt toegepast moet dit uiterst zorgvudig. De inspectie geeft in haar rapport een aantal goede adviezen:
Maak per cliënt steeds een afweging of en welke vrijheidsbeperkende maatregelen nodig zijn, en hoelang die echt nodig zijn. Organiseer verdiepende scholing, ook voor zzp’ers en uitzendkrachten. Zorg ervoor dat duidelijk is wie de cliëntvertrouwenspersoon is en hoe diegene te bereiken is. Als er toch gedwongen zorg toegepast moet worden, blijf dit dan zowel vooraf als achteraf goed registreren zodat er ook gesignaleerd en geleerd kan worden. Betrek ook de cliëntenraad bij het analyseren van gedwongen zorg.