Ggz partijen lanceren gezamenlijk perspectief voor een mentaal gezond Nederland in 2035
De druk op de geestelijke gezondheidszorg (ggz) is onhoudbaar, waarschuwen vertegenwoordigers van cliënten & naasten (MIND), psychiaters (NVvp), psychologen (NIP) en ggz-zorgaanbieders (NLGGZ). Wachtlijsten die blijven oplopen, een groot tekort aan personeel, ingewikkelde (financierings)systemen en ondertussen neemt de vraag naar zorg en ondersteuning alleen maar toe. Door een unieke samenwerking willen de partijen samen de handschoen oppakken, zodat er voor iedereen op het juiste moment en de juiste plek passende ondersteuning beschikbaar is.
Meer dan drie miljoen volwassenen worstelen op dit moment met hun mentale gezondheid. Naast erfelijke factoren en situaties die psychische klachten kunnen veroorzaken, stijgt het aantal volwassenen met een psychische aandoening door toenemende maatschappelijke zorgen en prestatiedruk. Denk aan stress over bestaanszekerheid, oorlogen die gaande zijn en prestatiedruk gevoed door sociale media. ‘Tegelijkertijd staan middelen en menskracht onder grote druk,’ stellen de organisaties. Het roer moet dus om. Met dit gezamenlijk Toekomstperspectief nemen de partijen nadrukkelijk het initiatief om de benodigde hervormingen voor een mentaal gezond Nederland op te pakken en uit te werken, zodat de cruciale geestelijke gezondheidszorg toegankelijk blijft voor de mensen die dat nodig hebben.
Toegankelijke en flexibele zorg
Het is belangrijk dat we als samenleving meer en meer met elkaar accepteren dat mentale problemen erbij horen. Om de geestelijke gezondheidszorg in de toekomst beschikbaar, betaalbaar en van voldoende kwaliteit te houden moet er meer aandacht komen voor ‘netwerkzorg’. Zorg moet meebewegen met de behoeften van mensen. Daarin moet een beter onderscheid komen tussen échte zorgvragen en andere vormen van ondersteuning. Zoals zelfhulp of een goed gesprek met vrienden, familie, collega’s en ervaringsdeskundigen. Dit betekent kortere wachttijden, snelle toegang tot passende ondersteuning en een breder palet aan hulpvormen, zoals zelfregiecentra, ervaringsdeskundigen en digitale hulpmiddelen.
Preventie en voldoende zorgprofessionals
Juist om de zorg en ondersteuning beschikbaar te houden is er meer aandacht nodig voor het voorkomen van psychische klachten. Door vroegsignalering op scholen, laagdrempelige steun in de wijken en ondersteuning van programma’s zoals Mental Health First Aid. Ook investeren in het behoud van personeel is hard nodig door betere arbeidsvoorwaarden, het inzetten van technologie en het versterken van professionele autonomie.
Kennis en data als fundament
Het bevorderen van kennisdeling tussen zorgprofessionals, onderzoekers en andere maatschappelijke organisaties kan de wetenschappelijke vooruitgang en innovatie in de geestelijke gezondheidszorg stimuleren en de kwaliteit verhogen. Zo is het belangrijk de inzichten meer in de praktijk te brengen door deze te delen met huisartsen, maar ook met scholen en werkgevers.
Samen voor een mentaal gezonder Nederland in 2035 – update 31 januari 2025
Deze week presenteerden we samen met vertegenwoordigers van cliënten & naasten (MIND), psychiaters (NVvP), psychologen (NIP) het gezamenlijk toekomstperspectief voor een mentaal gezond 2035. De druk op de geestelijke gezondheidszorg (ggz) is hoog, dat wordt breed gevoeld in de hele sector. Lange wachtlijsten en beperkte doorstroom maken het voor mensen moeilijk om op de juiste plek zorg en ondersteuning te krijgen. Dit vraagt om betere samenwerking tussen alle betrokken zorgverleners en een andere aanpak. Binnen en buiten de ggz.
Netwerkzorg
Het leven is fluïde, met momenten dat je je mentaal sterker of zwakker voelt. Als sector moeten we daar beter op ingericht zijn. Zodat de zorg en ondersteuning makkelijker kan meebewegen en je intensievere zorg kunt krijgen op de momenten dat dat nodig is. Om de enorme wachtlijsten in de ggz terug te dringen, is het belangrijk dat er meer aandacht komt voor andere vormen van zorg en ondersteuning. Op dit moment is het nog heel gebruikelijk dat mensen met hun vraag naar de huisarts stappen. Hier is nog een wereld te winnen, want niet alles is een ‘zorgvraag’. Soms kan een gesprek met een ervaringsdeskundige of iemand vanuit de schuldhulpverlening veel effectiever zijn. Het is belangrijk dat er meer aandacht komt voor deze vormen van ondersteuning. Door nauwer samen te werken en kennis te delen, kunnen we mensen beter begeleiden naar de juiste plek.
Lees hier het artikel van Zorgvisie over het Toekomstperspectief.
Skipr publiceerde ook een poll naar aanleiding van dit artikel, over de rol van huisartsen bij verwijzingen naar de ggz. Wij vinden dat de manier waarop deze poll is opgezet geen recht doet aan ons verhaal. Goede ggz vraagt goede en intensieve samenwerking, van ons gezamenlijk, met de huisartsen en met anderen. Daarover hebben we goed contact met de Landelijke Huisartsen Vereniging.