Behandeling van Functionele Stoornissen
OnlineDe rol van de psycholoog bij FNS en FCS
Dit online symposium wordt georganiseerd door de NIP-secties Medische psychologie, Neuropsychologie en Revalidatie
Vrijdag 4 april, 9.00 – 12.30 uur, online
Functionele stoornissen (stoornissen van functies) hebben lange tijd weinig aandacht gekregen, terwijl uit onderzoek blijkt dat het veel voorkomt. Functionele stoornissen leiden tot ernstige beperkingen in de kwaliteit van leven en hebben zonder behandeling een ongunstige prognose. Gelukkig laten nieuwe ontwikkelingen in diagnostiek en behandeling zien dat de stoornissen met de juiste aanpak reversibel zijn.
Tijdens dit online symposium delen sprekers vanuit verschillende invalshoeken de nieuwste ontwikkelingen in diagnostiek en behandeling van Functionele Neurologische Stoornis (FNS) en Functionele Cognitieve Stoornis (FCS). Sluit ook aan bij dit gezamenlijk symposium van de somatische werkvelden.
Functioneel neurologische symptomen kunnen heel divers zijn, denk hierbij aan bewegingsstoornissen, paresen, cognitieve problemen en niet-epileptische aanvallen. Al deze symptomen hebben gemeen dat ze inconsistente bevindingen laten zien bij onderzoek en niet toe te schrijven zijn aan structurele afwijkingen.
Ingewikkeld is dat deze symptomen ook (comorbide) kunnen worden gezien bij bijv. neurologische aandoeningen. Voor het stellen van de diagnose was eerder een associatie met psychologische factoren essentieel. Patiënten werd daardoor vaak onterecht de boodschap gegeven dat “het tussen de oren zat”. Dit leidde tot onbegrip, stigma en onderbehandeling. Een belangrijke verandering is dat de diagnose functionele stoornissen tegenwoordig gesteld wordt aan de hand van zogeheten positieve kenmerken. Hoe kunnen deze positieve kenmerken worden vastgesteld? En wat is vervolgens de rol van de psycholoog in de behandeling?
Programma
9.00 | Opening |
09.10 | Nieuwe inzichten op het gebied van FNS door dr. Jeanette Gelauff |
10.00 | Pauze |
10.10 | Psychologische behandeling bij FNS door middel van hypnose en katalepsie-inductie door Drs. Marleen Tibben |
10.45 | FCS: diagnostiek en behandeling door Dr. Eveline Veltman |
11.20 | Pauze |
11.30 | FCS uitdagen! – Effectiviteit van (intensieve) exposure therapie na licht traumatisch hersenletsel door dr. Nikita Frankenmolen |
12.05 | Gezamenlijke discussie |
12.25 | Afronding |
Accreditatie
Voor dit online symposium is accreditatie aangevraagd bij FGzPt KP/KNP.
Deelname
NIP-lid: | gratis |
niet-lid: | € 50,- (incl. 21% BTW) |
Klik op onderstaande button om je aan te melden. In de week voorafgaand aan het online symposium ontvang je de inloggegevens voor het webinar.
Let op: we maken gebruik van een nieuw inschrijfsysteem. Om gebruik te kunnen maken van het ledentarief, moeten NIP-leden eerst inloggen. Klik hier voor meer informatie.
Informatie over de sprekers
dr. Jeanette Gelauff
Nieuwe inzichten op het gebied van FNS
Functionele neurologische stoornissen (FNS) komen veel voor en zijn vaak invaliderend. De diagnostiek en behandeling van FNS zijn de afgelopen jaren ingrijpend veranderd. In de lezing zal aandacht worden besteed aan de verschillende symptomen die voorkomen bij FNS, waaronder bewegingsstoornissen, cognitieve symptomen en wegrakingen, en welke kenmerkende bevindingen in de anamnese en neurologisch onderzoek de diagnose ondersteunen. Nieuwe inzichten in het onderliggende werkingsmechanisme van FNS worden besproken. Daaruit voortvloeiend zijn er nieuwe behandelinzichten, waarbij zowel oefentherapie als psychotherapie een belangrijke rol heeft, maar bewijs voor de effectiviteit van de verschillende behandelingen is nog schaars.
Dr. Jeannette Gelauff is in 2020 cum laude gepromoveerd op het gebied van Functionele Bewegingsstoornissen aan de Rijksuniversiteit Groningen, onder begeleiding van onder andere prof Marina de Koning-Tijssen en Prof Jon Stone (University of Edinburgh). Zij heeft voor dit proefschrift de 2-jaarlijkse de dr. Jan Meerwaldtprijs in de neurologie gewonnen en de Amsterdamschee Neurologen Vereeniging aanmoedigingsprijs. Ze is momenteel voorzitter van de landelijke werkgroep FNS van de Nederlandse Vereniging voor Neurologie en is in opleiding tot neuroloog aan het Amsterdam UMC.
Drs. Marleen Tibben
Psychologische behandeling bij FNS door middel van hypnose en katalepsie-inductie
Patiënten met een FNS ervaren complexe patronen van motorische en/of sensorische symptomen. In deze presentatie maak je kennis met een klachtgerichte psychologische benadering van FNS door middel van gedragstherapie, onder andere bestaande uit hypnosetechnieken en katalepsie-inductie.
Drs. Marleen Tibben is GZ-Psycholoog, Cognitief Gedragstherapeut VGCt, promovenda en Regiomanager van de Expertisecentra voor Functionele Bewegingsstoornissen. Naast ambulante behandeling heeft zij ook de Verblijfszorg opgezet zodat cliënten met FNS klinisch kunnen worden opgenomen. Tevens zit ze in de Medische Advies Raad van de Dystonievereniging en de sectie Somatiek van de VGCt.
Dr. Eveline Veltman
FCS: diagnostiek en behandeling
Eveline Veltman gaat in haar presentatie in op de functionele cognitieve stoornis. Aan de hand van recent onderzoek en casuïstiek legt ze uit wat de aandoening precies is en hoe deze zich onderscheidt van andere psychiatrische aandoeningen en dementie. Ze laat zien waar je in de spreekkamer op moet letten, wat onderscheidende symptomen zijn, en wat de waarde is van aanvullend onderzoek zoals een neuropsychologisch onderzoek. Ook is er aandacht voor de behandeling. In een casusbeschrijving worden veel voorkomende valkuilen besproken en wordt er gediscussieerd over hoe je deze patiënten herkent en verder helpt in de spreekkamer.
Dr. Eveline Veltman is sinds 2018 ouderenpsychiater. Zij heeft gewerkt op onder meer verschillende poliklinieken voor ouderenpsychiatrie, in het ziekenhuis, psychiatrische revalidatie en is sinds kort werkzaam in het UMC Utrecht, waar zij ook patiënten met een FCS ziet. In 2020 is zij gepromoveerd op onderzoek naar depressie bij ouderen. Op dit moment doet zij naast patiëntenzorg onderzoek naar het effect van cognitieve revalidatie op psychiatrische klachten, naar trauma en naar FCS.
Dr. Nikita Frankenmolen
FCS uitdagen! – Effectiviteit van (intensieve) exposure therapie na licht traumatisch hersenletsel
Een deel van de mensen houdt langdurig klachten na licht traumatisch hersenletsel. Er kan sprake zijn van een functioneel cognitieve stoornis (FCS), met aanhoudende cognitieve klachten, duizeligheid, hoofdpijn en/of vermoeidheid. Bekend is dat het vrees-vermijdingsmodel verklarend kan zijn voor dit klachtenpatroon, wat aanleiding gaf tot het onderzoeken van exposure therapie als potentiële interventie. De onderzoeksgroep van prof. dr. Caroline van Heugten onderzoekt de effectiviteit van (intensieve) exposure bij deze doelgroep, zowel in de setting van de medische psychologie als de multidisciplinaire revalidatiesetting. In deze presentatie zullen de resultaten tot nu toe, in combinatie met onze praktijkervaringen van een intensieve exposureweek binnen Klimmendaal Revalidatiespecialisten worden gedeeld. Exposure therapie lijkt een veelbelovende interventie voor deze, tot nu toe moeilijk te behandelen klachten.
Dr. Nikita Frankenmolen is klinisch neuropsycholoog en onderzoeker bij Klimmendaal Revalidatiespecialisten. Als behandelaar maakt ze actief gebruik van exposuretherapie bij mensen met aanhoudende klachten na licht traumatisch hersenletsel. In het kader van het onderzoek naar de effectiviteit van exposure heeft ze een intensieve exposureweek gedraaid binnen Klimmendaal in samenwerking met de onderzoeksgroep van Caroline van Heugten. Daarnaast heeft ze meegewerkt aan de recent gepubliceerde richtlijn Aanhoudende klachten na Licht Traumatisch Hoofd/Hersenletsel (2024).
Let op: we maken gebruik van een nieuw inschrijfsysteem
Er zijn een paar dingen veranderd. Om gebruik te kunnen maken van de ledenprijs, moeten NIP-leden eerst inloggen. Niet-leden kunnen zich inschrijven zonder in te loggen.
NIP-lid:
- Gebruik het e-mailadres waarmee je bekend ben in Mijn NIP om in te loggen
- Heb je sinds februari 2024 niet ingelogd? Registreer dan eerst opnieuw door onderaan het inlogscherm van Mijn NIP op ‘nu registreren’ te klikken. Zie ook deze instructie.
- De gegevens die al bij ons bekend zijn, worden automatisch ingevuld op het inschrijfformulier
- De factuur van je inschrijving vind je ook terug in Mijn NIPBij problemen: mail naar bijeenkomstennip@psynip.nl