Kwaliteitsbeleid NIP en tests
In een psychologisch onderzoek of assessment wordt gebruik gemaakt van tests. Op basis van deze tests worden vaak belangrijke beslissingen genomen. Het is daarom van belang dat tests van goede kwaliteit zijn.
Testkwaliteit
De ontwikkeling van een psychologische test vereist langdurig wetenschappelijk onderzoek.
Hierbij wordt uitgebreid aandacht besteed aan vragen als:
- Meet de test wat hij beoogt te meten?
- Is de test betrouwbaar?
- Op welke manier moet de psycholoog gebruik maken van de test?
- Zijn de vragen of opdrachten duidelijk genoeg?
Kwaliteitseisen tests
Sinds 1959 beoordeelt de Commissie Testaangelegenheden Nederland van het NIP, de kwaliteit van psychologische tests. De kwaliteit wordt op zeven criteria beoordeeld en de beoordelingen worden gepubliceerd in de online COTAN Documentatie. Zo kan elke geïnteresseerde te weten komen wat goede en minder goede tests zijn.
De COTAN leden en en externe beoordelaars zetten zich vrijwillig in voor het beoordelen van tests. Bij het selecteren van beoordelaars voor een instrument wordt gekeken of er geen sprake is van belangenverstrengeling.
Verantwoord tests afnemen
Een kwalitatief goede test is nog geen garantie voor een goed psychologisch onderzoek. Het resultaat van het onderzoek is immers mede afhankelijk van de psycholoog die de test afneemt, de informatie beoordeelt en het rapport schrijft. De psycholoog is verantwoordelijk voor het op de juiste manier inzetten van een test.
De psycholoog beoordeelt bijvoorbeeld of er een duidelijk verband bestaat tussen wat een bepaalde test meet en de gegevens die hij nodig heeft om de vraagstelling te beantwoorden. De test moet dus relevant zijn in het licht van de vraagstelling. Ook moet een test onpartijdig zijn, dat wil zeggen dat personen waarbij een test wordt afgenomen, niet mogen worden benadeeld in hun testscore op grond van eigenschappen die niet relevant zijn voor het doel van de test.
Uit onderzoek blijkt regelmatig dat etnische of culturele minderheden worden benadeeld bij hun deelname aan psychologische tests. De psycholoog moet dus oog hebben voor mogelijke testonpartijdigheid.
- Meer informatie is terug te vinden in de Algemene Standaard Testgebruik NIP (AST-NIP 2017)
Kwaliteitseisen psychologen
De kwaliteit van het werk van psychologen is een van de pijlers van het NIP. Om transparant te maken welke opleidingen psychologen hebben gevolgd, wat hun relevante werkervaring is en of zij hun vakkennis op peil houden, hanteert het NIP verschillende registraties. Goed testgebruik door psychologen kan bijvoorbeeld worden bevorderd door de Basisaantekening Psychodiagnostiek (BAPD), een kwaliteitskeurmerk van het NIP.
Deze aantekening garandeert dat afgestudeerde psychologen een basisniveau aan kennis en ervaring hebben in de algemene psychodiagnostiek. De psychodiagnostiek is een professionele toepassing van de psychologie die vergaande gevolgen kan hebben in het leven van personen. Daarom dienen psychologen in voldoende mate theoretisch en praktisch te zijn geschoold om de psychodiagnostiek verantwoord te kunnen beoefenen. Het bezit van de BAPD geeft dus aan dat men beschikt over basiskennis en -vaardigheden op het gebied van de psychodiagnostiek.
Overige kwaliteitseisen aan testgebruik door anderen
Ook op het gebied van testgebruik richt het beleid van het NIP zich op bevordering en waarborging van kwaliteit. De beste garantie voor verantwoord testgebruik is een onderzoeksprocedure die valt onder de verantwoordelijkheid van een psycholoog van het NIP die zich geconformeerd heeft aan de Beroepscode.
Niet alle testafnames vinden plaats onder de verantwoordelijkheid van NIP-psychologen. Ook buiten het NIP zijn er initiatieven om de kwaliteit van deze groep gebruikers te bevorderen. De belangrijkste zijn de test- of themaspecifieke cursussen die de uitgevers van psychologische instrumenten aanbieden en die vaak verplicht moeten worden gevolgd voordat tot aanschaf van een test kan worden overgegaan.